 |
| 2015: Een woning staat de koop in Oudezijl voor € 174.500. |
Oudezijl is een buurtschap in de gemeente Oldambt. Het ligt tegen Bad Nieuweschans aan, gescheiden door het water van de Westerwoldse Aa. De naam van het plaatsje verwijst naar de zijl (= sluis) die hier in 1690 werd gebouwd.
Nadat in 1628 de Nieuwe of Langeakkerschans (nu: Bad Nieuweschans) was aangelegd was er behoefte aan een sluis om in geval van nood de omliggende landerijen onder water te kunnen zetten. In eerste instantie werd in de nieuwe zeedijk een sluis gebouwd, in de Westerwoldsche Aa: de Aa-zijl. Daarnaast werd een kanaal gegraven waarin een tweede sluis kwam, de Vierkarspelenzijl. Beide sluizen werden in 1669 tijdens een storm weggespoeld.
Hierna werd de oude loop van de Westerwoldsche Aa gedempt, en in het kanaal werd een nieuwe sluis gebouwd, de Tienkarspelenzijl. Deze verloor echter al vrij spoedig zijn betekenis omdat er ten noorden nieuw land werd ingepolderd (o.a. de Reiderwolderpolder) en ook nieuwe dijken werden aangelegd. Dat leidde in 1707 tot de bouw van een nieuwe sluis: de Statenzijl. Vanaf dat moment stond de Tienkarspelenzijl bekend als de Oudezijl. De sluis heeft een belangrijke rol gespeeld in de verdediging van de oostgrens van de Republiek, ook de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden of de Verenigde Provinciën genoemd (1588-1795).
De sluis werd in 1827 afgebroken. Het buurtje rond de sluis bleef echter de naam Oudezijl houden. Station Bad Nieuweschans ligt in Oudezijl, evenals de Oude Remise (Oudezijl 1).
Rond 4 januari 2012 legde het Waterschap Hunze en Aa's een nooddijk aan in Oudezijl in verband met de hoge waterstand van de Westerwoldse Aa.
De Oude Remise
Samenvatting
De Oude Remise is een voormalige locomotiefloods van de Staatsspoorwegen in Bad Nieuweschans. De loods, die de vorm heeft van een kwart cirkel, is in 1876 gebouwd en bood plaats aan acht locomotieven. De dragende constructie is van gietijzer. In 1935 werd de loods buiten gebruik gesteld. Van 1948 tot 1980 diende het pand als busremise van de GADO. Van 1984 tot 1998 werd het grootste deel van de loods gebruikt als graanopslagplaats door de Noordelijke Graanhandel. In 1996 werd het gebouw opgenomen in een reeks van industriële monumenten in de provincie Groningen. In 1999 werd de gemeente Reiderland eigenaar van de locomotievenloods. Drie jaar later kwam de loods in het bezit van de stichting DBF, die het gebouw restaureerde en een culturele bestemming gaf. In april 2004 werd het pand officieel in gebruik genomen. In de Oude Remise zijn ondermeer een koffieschenkerij, de Stichting Bruisend Bad Nieuweschans, een toeristisch informatiepunt, een kunstencentrum en museum De Graanrepubliek gevestigd.
Omschrijving
De één verdieping hoge LOCOMOTIEVENLOODS (Ambachtelijk-traditionele stijl, 1877) op halfronde plattegrond bestaat uit twaalf segmenten opgetrokken in bruine baksteen op een hardstenen trasraam. Elk segment wordt gedekt door een zadeldak waarop donkere en niet-originele oranje pannen; houten gootlijst; strakke houten windveren; twee gemetselde schoorstenen. De gevels worden geleed door getoogde staande vensters met ijzeren roedenverdeling onder segmentboog met hardstenen onderdorpel; gemetselde hoekpilasters. Aan de voorzijde (zuidgevel) twaalf topgevels, in elk een uitgespaard gevelveld onder keperboog afgezet met een rollaag. In tien topgevels verhoogde opgeklampte dubbele houten deuren waarachter de oorspronkelijke segmentbogen met sluitsteen. In de uitgespaarde gevelvelden van de meest linker en rechter topgevel nieuw metselwerk. In de westgevel vier rechthoekige uitgespaarde gevelvelden. In de twee centrale gevelvelden een staand getoogd venster. In het linker gevelveld een dichtgemetseld getoogd venster en een niet-originele deur. In het rechter gevelveld een niet-origineel venster. Aan de achterzijde (noordgevel) twaalf topgevels, in elk een uitgespaard gevelveld onder keperboog afgezet met een rollaag. In elk gevelveld twee staande getoogde vensters, waarvan enkele zijn dichtgemetseld. In de oostgevel vier rechthoekige uitgespaarde gevelvelden. In drie gevelvelden een staand getoogd venster waarvoor niet-origineel beschot. In het rechter gevelveld een dichtgemetselde deur (oorspronkelijk opgeklampte houten deur met getoogd tienruits bovenlicht). In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: de houten kapspanten, gedragen door zeshoekige gietijzeren kolommen.
De opgave
Aan het einde van de twintigste eeuw vertrok de laatste gebruiker, de Noordelijke Graanhandel, en stond de locomotiefloods er troosteloos bij. De gemeente nam het complex in eigendom. De oude remise werd de kern van een masterplan voor de opwaardering van het dorp Bad Nieuweschans. In de nieuwe visie zou de locomotiefloods een cultureel centrum worden en, vanwege de bijzondere monumentale status, een toeristische trekpleister.
De aanpak
De staat van onderhoud bij aankoop was redelijk, het was wind en waterdicht maar het moest helemaal gerenoveerd en gerestaureerd worden. Het investeren in dit gebouw was niet het grootste punt, het exploitabel maken van het gebouw was een grotere uitdaging. De restauratie- en inrichtingsplannen waren gemaakt naar de wensen van de eerste huurder:een bronsgieterij. Maar al snel na realisatie ging de bronsgieterij failliet waardoor 900 m² van het gebouw leeg kwam te staan. Om deze meters weer verhuurbaar te maken voor een nieuwe partij heeft Stichting DBF veel kosten moeten maken. Nadat de bronsgieterij eruit is gegaan heeft het gebouw 4 jaar leeggestaan. Het gebouw werd opgedeeld in kleine segmenten en geschikt gemaakt voor creatieve en ambachtelijke ondernemers. De Graanrepubliek, een stichting die 500 m² gebruikt voor presentaties van werken van 40 kunstenaars uit het gebied, is er gevestigd. Zij hebben voor drie jaar een exploitatiesubsidie gekregen. Verder zit er een cultuurcentrum/grand café, een meubelmaker, kantoorruimtes en een architect. Het pand is inmiddels 100% verhuurd en ook met een huurniveau waardoor Stichting DBF kostendekkend is. Vanaf het begin tot nu is er geen rendement gehaald.
 |
Investering
Stichting DBF heeft het gebouw in 2002 van de gemeente kunnen kopen voor € 125.000, dit was op dat moment ook de marktwaarde van het gebouw. In 2004 is met de restauratie gestart. De totale restauratie heeft € 1.285.250 gekost. Daarvan is € 501.789 voor de restauratie en € 783.461 voor de nieuwbouw. Om het gebouw na het faillissement van de bronsgieterij weer geschikt te maken voor nieuwe functies heeft Stichting DBF tussen de € 120.000 en € 150.000 geïnvesteerd.
Financiering
De financiering van dit project is opgebouwd uit vreemd vermogen (35%), eigen vermogen (8%) en subsidies (57%). De financieringskosten bedragen € 25.000. Stichting DBF betaalt 5% rente over de leningen. De exploitatiekosten zijn € 11.000.
Exploitatie
Op dit moment is 100% verhuurd. De totale huuropbrengst is € 44.000 per jaar. De Graanrepubliek wordt door de gemeente Oldambt en provincie Groningen gesubsidieerd in hun exploitatie. Indirect subsidieert Stichting DBF ook mee, door middel van een lage huursom. Over een aantal jaren moet de Graanrepubliek zelfstandig de huursom kunnen genereren. Het MKB en het café betalen een markthuur. Voor onderhoud rekent Stichting DBF 1% van de marktconforme waarde, ofwel 10% van de huuropbrengsten. De marktconforme waarde wordt door Stichting DBF berekend als 10 x de huurwaarde (€ 440.000). Stichting DBF ontvangt vanaf 2009 tot 2014 een onderhoudssubsidie van € 4.167 per jaar. In totaal is dat € 25.000 verspreid over 6 jaar.
Succesfactoren
Masterplan van de gemeente.
Valkuilen
Te veel gefocust op de eerste huurder, de bronsgieterij, waardoor later dure aanpassingen moesten worden gemaakt.
OPMERKING:
Door op de afbeeldingen op deze pagina van de remise te klikken krijg je een grotere en/of andere afbeelding te zien.
Bronnen:
01. Kennis- en Projectenbank 'Herbestemming'. Stichting DBF, Anno van der Broek.
02. Wikipedia.
03. Rijksdienst voor het Cultureel Eerfgoed. Rijksmonument 522546. (Oudezijl 1, Bad Nieuweschans)
04. Locomotiefloodsen en tractieterreinen in Nederland (1839-1958), blz. 42. H. Waldorp, J.G.C. van der Meene, B. Steinkamp, Schuyt, Haarlem, 1992. ISBN 9060973232.
Deze pagina maakt deel uit van www.nazatendevries.nl.
Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorgvuldigheid besteed.
Desondanks kunnen er best fouten voorkomen.
Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen...geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres.
Laat ook eens een bericht achter in het Gastenboek. |
Hoogeveen, 6 januari 2015..
Verhaal: © Harm Hillinga. |
 |
|
↑ Top |
|
