Dollardsheerd te Midwolda, anno 2010.

Foto boven: De Dollard's Heerd in 2010, Menterneweg 2. (Bron: BWO 31).
Adres: Menterneweg 2, 9681 BR Midwolda.

De woonoppervlakte wordt geschat op 380 vierkante meter, het perceeloppervlakte is 20160 vierkante meter. Het woonge-deelte heeft een inhoud van 1200 - 1300 kub. meter. De boerderij kent een rijke geschiedenis.

 

1556 - ca. 1565
LUWERT DOEDENS TIDDINGA, overleden tussen 1567 en 1570, eerst gehuwd met een dochter van Tonckert Fredericks en Nanne, daarna met een dochter van Ailco Ailckens Huninga en Thea Tiddens Ewens. Volgens het verpondingsregister van 1556 is hij eigenaar van ca. 80 deimt land. Luwert Doedens Tiddinga is overigens al eerder gehuwd geweest. De eerste keer is dat een dochter van Tonckert Fredericks en Nanna Ewens uit Beerta. Haar voornaam kennen we niet. Luwert Doedes Tiddinga woont met zijn gezin ook op de Dollard's Heerd die er in die dagen heel anders moet hebben uitgezien. Tussen 27 juli 1565 en 23 januari 1567 komt hij vier keer voor als kerkvoogd te Midwolda. Zijn ouders zijn Doedo Luwerts Tiddinga (ca 1480-1572) en Haycka Bartels (ca 1480-ca mei 1587) hebben mogelijk ook al op de Dollard's Heer gewoond die in die tijd Tiddingaheerd of Tiddingaborg zal hebben geheten, niet te verwarren met de Tiddingaborg van Beerta (later Huningaborg, thans boerderij Huningaheerd).

De opvolger van Luwert Doedes Tiddinga is zijn zoon Menno Luwerts Tiddinga die zich Menno Luwerts Tiddinga Tho Midwolda noemt.

 

ca. 1565 – 1586
MENNO LUWERTS TIDDINGA THO MIDWOLDA, hopman, kerkvoogd en volmacht, gehuwd ca. 1565 met WIPCKE TAMMES, overleden tussen  1617 en 1623. Zijn "huissaet" bestaat uit 7 akkers; hij heeft ook 2 akkers van Berent Renckens' oude heerd. Wipcke Tammes hertrouwt kort na 1585.

 

• Menno komt doorgaans voor als Menno Luerts. Menno, zoon van wijlen Luwert Doedens, komt voor het eerst voor op 5 febr. 1571 en als Menno Tiddinga op 27 febr. 1571. Op 28 mrt 1572 vordert, in appel, Hille Gheerdts, een "olderlose maget", van Menno Luwerts in plaats van zijn overleden vader Luwert Doedens, gewezen sibbevoogd, en van Ubeko Bennens en Wubbe Phebens, voormond en voogd over wijlen Eggo Phebens' nagelaten kinderen (Eggo Phebens was Hille 's gewezen voormond), en van Eltko Hermans, voogd, rekening en verantwoording van het beheer van de boedel van haar overleden ouders.

In eerste instantie heeft de ambtman op 28 jan. 1572 haar eis toegewezen, waartegen Menno appeleert; in hoger beroep wordt de uitspraak echter bevestigd. Op 13 mrt 1574 is sprake van een pretentie van Menno Luerts tegen Tammo Hayo Tonckerts, inhoudende enige aktie wegens patrimoniaal goed. Menno Tiddinga verkoopt 15 mei 1574 een rente van 12 Rijder gl. uit zijn heerd te Beerta. Deze rentebrief vervangt een rentebrief van 12 Rijder gl. gedateerd 30 aug. 1554 over deze heerd, die dan toebehoort aan Tammo Hayp Tonckerts, welke heerd onlangs door Menno bij executie is gekocht.

• Tammo Hayo Tonckerts is evenals Menno Tiddinga een kleinzoon van Tonckert Frericks. In de zomer van 1583 wordt hij hopman te Midwolda genoemd. Als volmacht van de karspelen Midwolda, Eexta, Scheemda en Oostwold belooft hij 14 juli 1584 maandelijks een termijn scatting te betalen aan de Staten van Friesland. Reeds eerder, op 11 juni 1579, treedt hij op als volmacht voor het Oldambt. Burgemeesteren en Raad van Groningen ordonneren 12 sept. 1576 dat van elk huis te Midwolda één man één dag Menne Tyddinga zal moeten helpen bij het herstellen van de dijk. In de zomer van 1583 wordt hij hopman te Midwolda genoemd. Als volmacht van de karspelen Midwolda, Eexta, Scheemda en Oostwold belooft hij 14 juli 1584 maandelijks een termijn schatting te betalen aan de Staten van Friesland.

• Reeds eerder, op 11 juni 1579, treed hij op als volmacht voor het Oldambt. Op 5 nov. 1584 procedeert hij te Groningen tegen Tonckert Tammens maar hij wordt dan ten landrechte verwezen. Met Tyarcko Wypkes wordt hij 18 jan. 1585 gedaagd door Ubbe Aeysses in een geschil over land; ook deze zaak wordt ten landrechte verwezen, de stadsrentmeester zal het betwiste land voorlopig verhuren. (Boerderijenboek Wold-Oldambt: Landbouwer).

• In het protocol van Beerta (Vee1 Beerta 13-9-1615) wordt vermeld dat Haeyke Luwerts, dochter van sal. Luwert en weduwe van Ocko Tammens, aan haar broer Doedo Tiddinga de door aanslibbing verkregen aanwas bij Midwolda overdraagt en noemt verder, dat er 2 broers van haar vader waren, die gestorven zijn en wier erfenis op alle toen levende broers vererfd was. Een ervan zal waarschijnlijk Menno zijn, die de Tiddingaheerd te Midwolda bezit, zoals uit het protocol van Eexta (Vbb1 10-9-1616) blijkt, waar 10 sept 1616 voor Sebastianus Harmanni pastor, Remmo Eltiens en Omcko Bouwens als kerkvoogden een verdeling gemaakt wordt van een tot dan onverdeelde boedel van hun vader door enerzijds fenrich (vaandrig) Eggerick Tiddinga en anderzijds Tammo Tiddinga, Hinrich Eltiens en Rinnolt Diurcken als voormonders over sal. Boelo Tiddinga nagelaten kinderen.

 

1586 – 1611
HENDRICK ELTKENS, kerkvoogd, zijlvest en hopman, geboren ca. 1558, begraven te Midwolda op 17-9-1631, zoon van Elteko Eltekens te Midwolda, nr. 47, gehuwd kort na 1585 met WIPCKE TAMMENS, overleden tussen 1617 en 1623, weduwe van Menno Tiddinga. In 1586 huurt Hendrick land van de kerk van Midwolda, hetzelfde land als zijn vader in 1576 en 1581 reeds in huur heeft.
Zij huren op 18-1-1594 land van Auteko Hemmens en Lawe, nr. 38 en bezittten in 1610 ook mandelig land, o.a. onder Winschoten, afkomstig van Tyarck Doedens.
Zij verkopen op  7 en 8-4-1611 hun huis aan hun zoon Menno voor 1000 Emder gld. en verhuren hem het bijbehorende land voor 50 daler per jaar.

 

1611 - 1646
MENNO HINDRICKS, kerkvoogd en hopman, overleden en begraven te Midwolda resp. 11 en 21-5-1663, eerst, vóór 8-4-1611, gehuwd met FOCKTIEN FOCKENS, dochter van Focko Ulpherts (ook: Ulpharts) en Gese Jacobs op "Hoysum" te Warffum, daarna te Midwolda op 14-9-1623 met RENSCKE MEMMENS, weduwe van Sebo Tyarcks en daarvoor van Frerick Eppens, begraven te Midwolda op 8-10-1652, dochter van Memmo Eppens, hopman te Noordbroek en Hisse Nn te Noordbroek.
Hij wordt in de verponding van 1630 aangeslagen voor 42'/2 deimt in Middwolda en 23 deimt in Eexta. Het gebouw staat op een kaart van ca. 1640 getekend op de plaats waar ook het huidige gebouw staat. Volgens deze kaart zijn de nrs. 32 en 33 hiervan afgesplitst.
Behalve van zijn huisheerd hier is Menno Hindricks ook eigenaar van de westelijke heerd van nr. 39 en een deel van Baukenheerd, nr. 44-w. In 1640 heeft hij tezamen met Ulphert Mennes 175 deimt land.
CLPHERT MENNES, gehuwd met GRIETJE ONNES, overleden na  5-1-1655. Zij wonen in een huis op de Oude Dijk.

 

1646 - 1663
MENNO HINDRICKS, als boven, en zijn neef:
TAMMO ELTJES, zoon van Eltyo Hendricks en Bouwe Fockes, eerst gehuwd met : NN., dan te Scheemda op 15-11-1646 (huwelijkscontract. 1-10-1646) met SIJPKE WYARDTS, dochter van Wyardt Popckens en Annetie Hittiens, nr. 21, daarna te Midwolda op 4-7-1652 (huwelijkscontract 31-5-1652) met TRIJNTIEN TAMMENS, dochter van  Tammo Epkens en Haycke Hayckens, nr. 18. Menno Hendricks en Tammo EItjes bezitten in 1660 179'/2 deimt land. Huis en land van Ulfert Mennes worden op 8-11-1654 "bij brandender keerse" (faillissementverkoping) verkocht. Het land wordt  op 5-1-1655 verkocht door Menno Hindricks zelf, diens zoon Hindrick Mennes en de schoonzoon Eltio Popkes. Voor het huis: zie nr. 39 BBWO.

 

1663 - 1677
Bij de erfscheiding  op 7-9-1663, gaan 53'/4 herendeimten naar ELTIO POPKENS, gehuwd met Menno's dochter BAEUWTIEN MENNES (zie ook nr. 39 BBWO). De zoon HINDRICK MENNES, zie nr. 39 BBWO, krijgt 50½, herendeimten in de heerd, "die zij bewonen en gebruiken, daer haer behuisingen op staen", en land bij nr. 39 BBWO.

Hindrick Mennes en Trijntien verkopen op 15-9-1663 te Groningen "bij keerskoop" hun behuizing en 50 deimt land gelegen bij de Oude Dijk in Midwolda, welke reeds 6 jaar door de kopers zijn gebruikt, voor 5720 gld. aan TONCKE ULJES, zie nr. 39 BBWO.

In 1677 wordt bij keerskoop land verkocht door Hindrick Mennes, voor 130 gld. per deimt, aan Jan Peters. Vermoedelijk betreft dit alleen het noordelijke deel. Jan Peters en Fopko Sibens, kerkvoogden te Scheemda. Ze verhuren op 5-1-1678 land te Eexta  en 64 deimt te Midwolda, afkomstig van Hindrick Mennes, aan Jacob Cornelis, van Nieuwolda, gehuwd te Nieuwolda op 2-4-1671 (huwelijkscontract 25-2-1671) met Frouccke Egges. Laatstgenoemden wonen ook in Nieuwolda.

 

1700 -1710
CORNELIS ROELFS, zoon van Roelf Hindriks en Jantje Cornelis, nr. 38 BBWO, menisten, gehuwd te Midwolda op 8-3-1700 (huwelijkscontract aldaar op 9-2-1700) met ICKTJEN MENTKES, dochter van Mentko Wijpkes en Eefke Jurriens.

Zij wonen bij "de Grendelboom" in Midwolda, op de grens van de kerspels Scheemda en Midwolda. Zij kopen op 11-5-1705 van Henderic Hemmes Camminga ca. 18½ deimt land voor 2663 gld., inclusief 60 gld. voor de kosten van een rechtsprocedure. Icktjen Mentkes hertrouwt.

 

1710-1716
JACOB DERKS, gehuwd proc. Nieuw-Scheemda op 1-1-1710 (huwelijkscontract  Midwolda op 10-1-1710) met ICKTJEN MENTKES.

Het minderjarig zoontje van wijlen Cornelis Roelfs en Icktjen Mentkes en de twee kinderen van wijlen Jacob Derks en Icktjen Mentkes verkopen op 12-6-1716 de behuizing met 73 deimt land onder beklemming te Midwolda bij "de Grendelboom", waarvan secretaris LANDT de eigendom bezit, huur 250 gld., voor 6140 gld. aan Jan Cornelis.

 

1716-1719
JAN CORNELIS, van Nieuw-Scheemda, zoon van Cornelis Roelfs en Itie of Icktjen Mentkes, gehuwd te Wagenborgen op 8-3-1716 (huwelijkscontract aldaar op 1-2-1716) met HEBBELTJEN MENNES, van Wagenborgen. Zij hertrouwt.

 

1719 - 1751
HAIJE HARMS, eerst gehuwd te Midwolda op 3-3-1719 (huwelijkscontract aldaar op 24-2-1719) met HEBBELTJEN MENNES, daarna huwelijkscontract te Nieuw-Scheemda op 21-1-1723 met GEESKE KORNELIS, dochter van Cornelius Jans en Foske Sijbes, BNW 79. Bij de verponding van ca. 1720 hebben zij 76 deimt land, waarvan de heer Landt en consorten eigenaar zijn, en 4½, deimt veenbouten, waarvan Geurt Wypkes, in qlt., eigenaar is. Een zoon uit het tweede huwelijk volgt hen op.

 

1751 – 1799
HARM HAIJES, gedoopt te Midwolda op 7 -3-1727, gehuwd h.e. Midwolda 12-4-1754 met WIEA TIDDENS, gedoopt te Midwolda op 1-4-1735, overleden aldaar op 17-5-1825, dochter van Tiddo Pieters en Sijben Tonnis, nr. 46. Harm Haijes is reeds in 1751 meier. In 1780 hebben zij 88 deimt land. Opvolger is hun zoon, hoewel Harm Haijes ook in 1809 nog wel als gebruiker wordt vermeld.

 

1799 - 1817
KORNELIUS HARMS RONDEBOOM, eerst landbouwer, later tapper, gedoopt te Midwolda op 16-10-1768, overleden aldaar op 30-3-1843, eerst gehuwd Midwolda op 31-1-1799 (huwelijkscontract 31-1-1799) met ZWAANTJE PIETERS TIDDENS, geboren Midwolda op 21-12-1766, dochter van Peter Tiddens en Geeske Peters, daarna te Midwolda op 4-10-1811 met AALTJE PIETERS FOCKENS, geboren te Scheemda 10-03-1790, overleden te Scheemda op 22-12-1916, dochter van Pieter Luitjes en Anje Jacobs. Eigenares wordt op 3-7-1809 Frouwina Hesse als erfgename van Harmannus Hesse. In 1813 heeft Kornelius Harms Rondeboom 105½, deimt land. De vaste huur bedraagt  ƒ 614.

 

1817 - 1847
EVERT ESDERTS NANNENGA, zie nr. 54, geboren Nuttermoor (D) op 24-01-1790, overleden te Midwolda op 8-5-1870, gehuwd te Midwolda op 3-12-1817 met ANJE TONKES TONKES, geboren te Meeden op 3-9-1796 en  overleden in Midwolda op 28-7-1861. Zij is de dochter van Tonko Menses Tonkes en Geert je Hillenius Detmers, nr. 50.

De boerderij wordt gekocht door zijn vader Klaas Dieters Kok, landbouwer te Bunde, pachter van 't Hof George Albrechtsburg, geboren te Nuttermoor op 11-02-1764 en overleden te Bunde op 6-10-1821. Hij is gehuwd te Bunde op 5-6-1788 met Foskea Everts Nannenga, ook geboren Bunde op 17-1-1769 en aldaar Bunde op 23-3-1800 als dochter van Evert Esderts en Ida Göken.

De voorouders van Klaas Dieters Kok zijn kok geweest aan het hof van een Duitse vorst.

Evert Esdert Nannenga en Anje worden opgevolgd door hun zoon.

 

 

Graf van Tonko Everts Nannenga overl. te Scheemda op 26 jan. 1892, geliefde echtgenoot van Eppien Jurjens Koerts (overl. 13 mrt. 1877 te Midwolda. Foto links: Graf van Tonko Everts Nannenga overl. te Scheemda op 26 jan. 1892, geliefde echtgenoot van Eppien Jurjens Koerts,
overl. 13 mrt. 1877 te Midwolda.

 

1847 - 1874
TONKO EVERTS NANNENGA, geboren te Midwolda op 21-9-1818 en overleden te Scheemda 26-1-1892, gehuwd Nieuweschans 6-5-1847 met EPPIEN JURJENS KOERTS, geboren Hamdijk 15-5-1817, overleden Midwolda 13-3-1877, dochter van Jurjen Alberts Koerts en Eppien Luikens Dijkema.

Aanvankelijk pachten zij de boerderij, doch na het overlijden van hun ouders worden zij eigenaar. Opvolger is hun zoon.

 

1874 – 1896
JURJEN NANNENGA, geboren te Midwolda op 2-7-1848, eerst gehuwd te Bellingwolde op 6-7-1874 met HEIKA ENGELS, geboren te Bellingwolde op 26-10-1845 en overleden te Midwolda op 6-8-1880, dochter van Harm Poppens Engels en Geert je Molenaar, Bell 14a, daarna te Midwolda op 25-4-1885 met HILLECHIEN HARMANNA HOLTKAMP, overleden te Midwolda op 14-8-1896, dochter van Hinderikus Holtkamp en Margrieta Toren. In 1901 verpachten zij de boerderij aan een zoon uit het eerste huwelijk.

 

1901 – 1904
TONKO EVERT NANNENGA, geboren te Midwolda op 1-8-1875, overleden te Bellingwolde op 2-7-1962 en gehuwd te Finsterwolde op 26-5-1904 met LUCRETIA BOELEMA, geboren te Nieuw-Beerta op 13-12-1875, overleden te Bellingwolde op 2-4-1956, dochter van Frederikus Beckeringh Boelema en Trientje Renken, BBB 54. Zij worden na hun trouwen boer in Bellingwolde, Bell 14a. Een broer volgt hen hier in Scheemda op.

 

Graf van Bertha Alida Rookmaker-Hommes, overl. te Scheemda op 7 nov. 1973 en Pieter Tiejes Rookmaker, overl. op 7 nov. 1973 te Scheemda.

 

Afb. links: Graf van Bertha Alida Rookmaker-Hommes, overl. te Scheemda op 7 nov. 1973 en Pieter Tiejes Rookmaker, overl. op 7 nov. 1973 te Scheemda.

 

1904 – 1931
HERMAN POPPO GERHARDUS NANNENGA, geboren te Bellingwolde op 28-10-1879, overleden te Winschoten op 13-11-1931, gehuwd te Scheemda op 26-5-1905 met ANJE LIEFSTINGH, geboren te Westerlee op 19-5-1885 en overleden te Haren op 12-2-1957, dochter van Michiel Liefstingh en Catharina Frederika Dethmers, nr. 116. Zij hertrouwt te Midwolda op 12-9-1934 met Habbo Derk Hovinga, geboren te Oostwold op 15-5-1885 en overleden te Winschoten op 24-6-1952, zoon van Derk Sibolt Hovinga en Esse Onnes. Ze wonen in Oostwold.

In 1930 wordt de boerderij verkocht aan Gerhardus Rookmaker, geboren te Bellingwolde op 6-3-1867 en overleden te Haren op 14-12-1936, zoon van Evert Nicolaüs Rookmaker en Johanna Oortwijn, Bell19c, gehuwd te Delfzijl op 29-5-1892 met Annettta Nijhoff, geboren te Farmsum op 28-5-1867, dochter van Pieter Tiejes Nijhoff en Trijntje Toxopeus.
Hun zoon volgt hen op.

 

1931 – 1960
PIETER TIEJES ROOKMAKER, geboren te Sauwerd op 3-3-1901, overleden te Scheemda 7-11-1973, gehuwd te Beerta op 11-6-1931 met BERTHA ALIDA HOMMES, geboren te Beerta op 13-4-1904, overleden te Midwolda op 7-8-1968, dochter van Jurjen Hommes en Gezina Zwiers. Vanaf 1937 is hij zelf eigenaar.

Hun zoon volgt hen op, eerst als pachter, later als eigenaar.

 

 

De Dollardsheerd in 1997

Foto links:De Dollard's Heerd in 1997. (Foto: eigen verzameling).

 

1960 – 1996
GERHARDUS JURJEN ROOKMAKER, gehuwd met HILDA ABELINA GROENEVELD.

 

1996 – heden ?
Bewoners: de zoon PIETER GERHARDUS ROOKMAKER, gehuwd met WILHELMINA HENDERIKA AKKERMAN, geboren te Winschoten op 03-06-1964, zoon van Gerhardus Jurjen Rookmaker en Hilda Abelina Groeneveld, gehuwd te Oudeschans op 7-6-1996 met WILHELMINA ANNA HENDERIKA AKKERMAN, geboren te Winschoten op 17-6-1970, dochter van Aiko Akkerman en Leentje Geertsema.

Eigenaar: GERHARDUS JURJEN ROOKMAKER, geboren te Midwolda op 20-08-1934, zoon van Pieter Tiejes Rookmaker en Bertha Alida Hommes, gehuwd te Garmerwolde op 27-5-1960 met HILDA ABELINA GROENEVELD, geboren te Garmerwolde op 10-10-1936, dochter van Kornelis Jan Groeneveld en Klaziena Bakker. Zij wonen sinds 1970 in een kleinere woning aan de Oosterstraat te Scheemda.

Het bedrijf is groot 67 ha, waarvan 11½, ha zandgrond. De rest bestaat uit Oldambtster klei. In 1986 wordt 27 ha verkregen van de boerderij Toren, nr. 30. Alle grond is bestemd voor akkerbouw. Alle vaste huren zijn in het verleden afgekocht. Deze boerderij heeft behoord tot het kerspel Midwolda.

 

26 juli 2010
Het is onbekend wie de boerderij thans toebehoort. Wel is duidelijk dat het op 22 juli 2010 te koop staat aangeboden.

 

 

Meer lezen ... Meer lezen: Gezinskaart van Wipcke Tammes, Menno Luwerts Tiddiga en Hendrick Eltkens.

 

 

Noten, bronnen en referenties:

Noten, bronnen en referenties:

1. De boerderijen in het 'Wold-Oldambt', Scheemda, Midwolda, Ekamp, Meerland, Heiligerlee, Westerlee, Meeden. Deel 1.
2. Foto's graven: Graftombe.nl, W.Hovinga te Leek.
3. RHGA, Groninger Archieven.
Opm. De nummers in de teksten verwijzen naar de nummers van de boerderijen in de BB boeken.

 

 

 


Deze pagina maakt deel uit van www.nazatendevries.nl. Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorg-vuldigheid besteed. Desondanks kunnen er best fouten voorkomen. Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen......... geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres (zie rode balk boven). Wij hebben ons uiterste best gedaan om de auteurs van teksten/citaten en copyrightbepalingen van afbeeldingen te achterhalen. Mocht je rechthebbende zijn en hierover vragen of opmerkingen hebben, neem dan contact op via e-mail. Lees ook de 'Disclaimer' en 'Privacy' voor méér informatie en laat ook eens een bericht achter in het Gastenboek, dan weet ik waarvoor ik het doe.

Hoogeveen, 26 juli 2010.
Update: 3 januari 2011.
Revisie: 19 september 2023.
Samenstelling: © Harm Hillinga.
Klik hier om naar het menu ARTIKELS te gaan.
Klik hier om terug te gaan naar de HOMEPAGE.
Top