Eggerik Beninga wordt in 1490 geboren te Grimersum (Dld) en overlijdt in dezelfde plaatst op 19 oktober 1562. Soms wordt zijn naam ook geschreven als Eggeric(k) Benninga of Benynga. Hij is de zoon van Garrelt Beninga, hoofdeling en provoost te Wirdum, Jennelt en Grimersum en Essa Houwerda von Up- und Wolthusen, dochter van Snelger Houwerda van Termunten. Hij stamt uit een aanzienlijke (Oost-)Friese adellijke hoofdelingenfamilie en is reeds jong in dienst van Edzard de Grote van het graafschap Oost-Friesland. Hij wordt in 1528 benoemd tot proost van het lutherse dekanaat Weener en wordt na zijn dood opgevolgd door zijn zoon Snelger die overlijdt in 1580. Ook is hij drost van Leerort geweest.
Als geschiedschrijver heeft Beninga de "Volledige Chronyk van Oostfrieslant", of "Cronica der Fresen" geschreven, geheel in het Nederduits. Deze kroniek bevat niet alleen de historie van Oost-Friesland, maar ook van alle naburige volkeren, zoals die uit het noorden van ons land. De bronnen die hij gebruikt zijn onbekend, daarom is er enige twijfel aan de authenticiteit. Echter vele onderwerpen die hij beschreven heeft, zijn ook bekend van andere geschiedschrijvers uit die tijd.
Dit schrijft hij bijvoorbeeld over de pest:
...eene groote geschwinde krankheit ... in den anfang quam se mit eener kolde, daer sloech dan de bloetgang to, men achtede de selvige kranckheit der pestilentie gelyck, jedoch sturven nicht veel luede…
Een gedeelte uit het boek in het Nederduits:
De grijze grafzerk van Eggerik Beninga in de kerk van Grimersum. Foto: Matthias Süssen, 22 april 2011. Licentie: Creative Commons.
Benieuwd naar het oorspronkelijk werk van Beninga? Zijn werk is volledig op internet te lezen: Eggeric Beninga, 'Chronyk of Historie van Oost-Frieslandt', in: Anthonius Matthaeus, 'Veteris Aevi Analecta seu Vetera Monumenta, Leiden 1706 Online' op 'Google Books', 2e dr. Den Haag 1738 Online op Google Books. Je kunt zijn boek (911 blz.) ook als EBOEK te lezen.
Wil je het boek zelf in huis hebben, dat kan als tweedehands exemplaar. Het goedkoopste exemplaar kost op boekwinkeltje.nl € 125,00, een bewerkte versie € 500,00 en een origineel exemplaar is beschikbaar voor € 750,00.
De grijze grafzerk in het midden is die van Eggerik Beninga in de kerk van Grimersum. Foto: Matthias Süssen, 22 april 2011. Licentie: Creative Commons.
|
||||||||||||
|
||||||||||||
"CLXII. Anno CHRISTI M. CCCC. XCIII. fande Keyfer Frede rich de 3. des nahmens fynen Legaten Herr Otto van Langen Ca nonick tho Mentz, Rom. Keyl. Majts. Raedt, in Weffreeflant, om de fake der bloctftortinge, de fo vele in de Freeflande getchach, und umme de twifpalticheit, de fick under den van Groningen und den Umlanden itliche jaten erholden, und um de na allen (ynen vormogen by tho leggen, und tho componeren, ernftlich gebaeden. Uth welckeren beveel vorgeroerte Herr Otto de partyen tho Zwolle helt vorfchreven, noemptlich de Groningers und Sweec kers mit oor Adhærenten, daer tho compareren om frede tu fchen den partyen tho maken, wo wol he averft tafichen beeden partyen geene frucht gelchaffet. Als nu obgemelte Herr Otto van Langen weder aen Keylerl. Maj. wulde reyfen, fine Maj. van alJe gelegentheit tuffchen de Groningers und Landen van Freeflant to informeren, midler tyt quam Herr Dowwo Paftor toe Itens toe Sneeck mit fick brengende van Keyler Frederico Commiffic breve, inholdende dat Keyf. Maj. committeerde Hermannum Ertzbiflchup tho Collen und Henricum Biflchup tho Munster, dat le mit een ander flitig und neerftich fchulden underfoecken, uitfragen, und verftaen de waerheit van de vormetenheit und koenheit der Stadt van Groningen, de funder weten und confent Keylerl. Maj. fummige declen van landen in Freeflant de facto hadden under ohr fubje&tic gebracht, tho Prajudicium, achterdeel, und fchade D dd 2 Key." (tot zover).
