|
Artikelaankondigingen worden geplaatst in volgorde van datum (nieuwste bovenaan):
|
||
|
|
|||
Foto hiernaast: De kruisjes geven aan waar de kazematten hebben gestaan.
|
|
|||
Foto hiernaast: Hermannus Klaas Westerhoff in Nieuwolda op wacht bij het begin van de oorlog. Hij komt om het leven op 10 mei 1940 bij de Duitse inval.
|
|
|||
Met tientallen andere Nieuwolders moet zij rennen voor haar leven. Zestien dagen zijn ze op de vlucht. Te trekken door het open veld, schuilen in sloten en slapen onder de blote hemel. Trijntje Boven houdt op haar vlucht een dagboek bij. Trijntje is 24 jaar oud als ze dit dagboek schrijft. Foto hiernaast: Trijntje Boven-Meijering met haar oudste zoon Jan en hun herdershond in Woldendorp.
|
|
|||
Zijn zoon Bindert schrijft vertelt in dit verhaal over hoe zijn vader, nadat hij zich verstopt heeft in de schuur, wordt opgepakt en weggevoerd: met slechts een laatste kus kunnen zijn familieleden afscheid van hem nemen. Foto hiernaast: Het graf van Berend Klaas Bosma op de begraafplaats van Nieuwolda.
|
|
|||
'De bevrijding van Nieuwolda' is een verhaal gezien door de ogen van de 10-jarige Riekus die in Nieuwolda de bevrijding van 1945 meemaakt. Hij ontvlucht met zijn ouders het dorp omdat het gevaar dichtbij komt. Lopend door het veld komen te terecht in Midwolda. Foto hiernaast: Militairen van de Luftwaffe poseren bij een kapotgeschoten kazemat op 10 mei 1940.
|
|
|||
|
|
|||
Omdat het klooster Menterwolde (Nieuwolda) en het Sint Bernardusklooster van Aduard gerelateerd zijn aan genoemde kloosters, hebben deze twee verhalen een update ondergaan. Behalve van het klooster te Aduard, waar de ziekenzaal van het klooster, nu een (Hervormde) kerk, zijn er geen zichtbare overblijfselen in de omgeving van de voormalige kloosters en kloosterterreinen in het landschap aanwezig. Afbeelding hiernaast: Baamsum 3: boerderij 't Grijze Monnikenklooster.
|
|
|||
De boerderij is genoemd naar het geslacht Feddema, maar daarvóór hebben de geslachten Luirts en Boelens er gewoond. Er is getracht een artikel te schrijven dat zowel interresant kan zijn vanwege de geschiedenis als vanwege genealogische feiten. Het verhaal is niet geheel compleet, daarom zijn aanvullingen van harte welkom.
|
|
|||
Daarom volgt hier de complete kwartierstaat, de kwartierstaat van Alida Houwina Huising. Hierin zijn de generaties I tot en met IV opgenomen. Helaas ontbreken hierin de meeste bronvermeldingen. Met dank aan Piet Borghardt.
|
|
|||
|
|
|||
En wie beschildert voor Pasen thuis nog zelf de echte eitjes? Ik herinner me nog dat we dat vroeger ook op de lagere school hebben gedaan. Echter hoe past een Paasei eigenlijke bij de christelijke feestdag die wij Pasen noemen en waar komt het Paasei eigenlijk vandaan? We gaan proberen in dit artikel daar een antwoord op te vinden.
|
.jpg "Een artikel over 'Waar komt het Paasei vandaan?'. Over het Paasei bij de heidenen en het Christendom.")
|
|||
In latere tijd is het gebouw helaas voorzien van pleisterwerk. Gelukkig bestaan er nog twee foto's van de ongepleisterde kerk uit 1893 in het bezit van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. Beide foto's hebben we aan het artikel kunnen toevoegen. Van de vier zerken in de kerk zijn ook de grafschriften opgetekend. Van het oudste exemplaar zijn de gegevens van de overledene verder uitgewerkt.
|
|
|||
|
|
|||
De oude schaapskooi is er niet meer, maar de boerderij nog wel. Freerk oefent daar een gemengd bedrijf uit, met koeien die op de groenlanden langs de beek grazen en schapen die worden bewaakt door de scheper op de heide. Verder komen we in het verhaal een aantal bijzondere documenten tegen, waaronder een gedeelte uit de haardstedenregisters en een lening die Freerk en Fennigje lenen aan het echtpaar Wanders.
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
Geert wordt op erve Meijering geboren in 1799. Hij trouwt met Aaltien Reinders. Geert wordt 74 jaar en Aaltien 83. Geert heeft het goed op de boerderij te Westernesch, waar hij als kind volop kan spelen op het erf en in de buurt, maar ook op het hunebed op het erf van Houwing, dat daar nog steeds ligt. Het is niet het mooiste hunebed, maar wel het enige in particulier bezit.
|
|
|||
Zowel van het (verdwenen) klooster als van de overgebleven kloosterkerk zijn veel gegevens in de archieven bewaard gebleven, hoewel de archieven van de (hervormde) kerk lang niet compleet zijn overgeleverd. Afbeelding: De oude kloosterkerk verhuld door bosschage.
|
|
|||
In dit verhaal lezen we hoe Jan en Jantien vier kinderen krijgen. Ook in dit familieverhaal komt een molen voor. Het bijzondere is, dat Jan Huising zijn boerenbedrijf op een gegeven ogenblik verkoopt, verhuist en molenaar wordt. Gelukkig heeft hij een zoon die hem helpt en krijgt hij steun van Johannes die ook molenaar is. Afbeelding: Familiefoto van Jan en Jantien.
|
|
|||
We weten ook waarmee de nonnen hun dagelijkse werkzaamheden hebben verricht. Ze hebben in die tijd veel geschreven en illustraties gemaakt, waarvan nog ongeveer 10 manuscripten zijn overgebleven. Een bekende non aldaar is Stine Dutmers geweest. Zij heeft zich bezit gehouden met het verluchtigen van handschriften, oftewel het versieren van de teksten met illustraties, decoraties en gestileerde letters. Zie afbeelding hiernaast.
|
|
|||
Zowel van binnen als van buiten oogt de kerk bijzonder sober. Alleen de inscripties op de preekstoel en de toren herinneren aan het verleden. Desondanks zijn er best nog wel wat interessante zaken over de kerk te vertellen.
|
|
|||
Vriescheloo is ontstaan in de 12e eeuw als randveenontginningsdorp. Tegenwoordig is het dorp niet zo groot meer als het ooit is geweest. Desondanks is het best een interessant verhaal. Helaas heeft het dorp slechts drie monumenten, een boerderij (foto links), een molen en de kerk. Hiernaast de boerderij aan de Dorpsstraat 6 te Vriescheloo een Rijksmonument met als nr. 8923. Het betreft een boerderij onder een grote kap. Voorgevel puntvormig met drie zaadzolder vensters; en gronden zesruitsvenster.
|
|
|||
Johan Willem Friso is mogelijk de belangrijkste stadhouder van Friesland en Groningen geweest, wat nog steeds te zien is aan de talloze herinneringen die bewaard zijn gebleven, zoals de Johan Willem Friso kazerne en de Johan Willem Friso kapel. Er is een groot verschil met zijn vader Hendrik Casimir II. Terwijl zijn vader dwars is geweest van het studeren, krijgt Johan Willem Friso een gedegen opleiding. Via zijn beide grootmoeders Albertine Agnes en Henriëtte Catharina, die zussen van elkaar zijn en de dochters van prins Frederik Hendrik van Oranje en kleindochters van Willem van Oranje, is hij een afstammeling van de Vader des Vaderlands, Willem van Oranje. Als Willem III overlijdt verkrijgt Johan Willem Friso dan ook de titel Prins van Oranje. Als generaal in het leger behaalt hij veel successen in de strijd tegen de Fransen. Net als zijn voorgangers vertoeft hij regelmatig op het Stadhouderlijkhof te Leeuwarden, waar hij met vrouw en kinderen woont. Hij begint met de bouw van het paleis Oranjewoud, dat later door zijn echtgenote Maria Louise van Hessen-Kassel wordt afgemaakt. Zijn eigenlijke stijd gaat echter om de oranje-erfenis, waar de koning van Pruisen ook aanspraak op denkt te hebben. Johan Willem Friso lukt het grotendeels zijn gelijk te krijgen en gaat in 1711 naar Den Haag om daar een eindgesprek te voeren met zijn rivaal Frederik van Pruisen. Onderweg gaat het vreselijk mis..... Afbeelding hiernaast: Johan Wllem Friso, Prins van Oranje.
|
_by_Lancelot_Volders.jpg "Over Johan Willem Friso van Nassau-Dietz, Prins van Oranje en stadhouder van Friesland, Groningen en Drenthe.")
|
|||
Hendrik Casimir is een totaal andere persoonlijkheid dan zijn vader. Daarom doorloopt hij praktisch geen enkele studie en keert hij al heel snel van school terug naar de standplaats van de stadhouder in Leeuwarden. Hendrik Casimir houdt meer van het leger; hij geniet van zijn vechtlust. Deze zoon van Willem Frederik krijgt het vervolgens voortdurend aan de stok met zijn neef, omdat hij steeds meer macht wil hebben, wat hij niet krijgt. Johan Maurits van Nassau ziet de eigengereidheid van neef Hendrik Casimir helemaal niet zitten. Desondanks belandt Hendrik Casimir al vrij snel in het leger. Hij boekt zelfs enkele successen. Telkens weer probeert hij hogerop te komen, maar zijn neef belet hem elke keer opnieuw. Hendrik Casimir raakt op een gegeven momen ernstig gewond als hij van zijn paard valt. Hij overleeft zijn verwondingen, maar blijft er altijd last van houden, totdat...... Afbeelding hiernaast: Hendrik Casimir II van Nassau Dietz (1657-1696).
|
|
|||
We hebben het nog nog gehad over Willem Frederik zélf. Wat voor een man is het geweest en met name wat heeft hij betekend voor het noorden van ons land. Een stadhouder heeft in Friesland, Groningen en Drenthe een niet al te grote invloed gehad op de gescheidenis aldaar, echter Willem Frederik heeft desondanks behoorlijk wat gedaan voor het welzijn van het noorden. Op een gegeven moment krijgt hij van de Staten van Friesland opdracht om een einde te maken een een opstand in de stad Groningen. De regenten van Groningen liggen in conclict met een zekere Schulenborgh die medestanders vindt in de gilden en de bewoners van de Ommelanden. Willem Frederik lost het op. Ook heeft hij een poging gedaan om mee te helpen bij de aanslag op Amsterdam. Daarbij verdwaald hij met zijn leger in de mist.
|
|
||
|
| Hgv. 26 febr. 2021 - Gezondheid en ziekte in de Gouden Eeuw |
|||
In het artikel komen we ook in aanraking met Willem Frederik (zie afbeelding hiernaast) die stadhouder is geweest van Friesland, Groningen en Drenthe. We lezen hoe hij alleen en samen met geneesheren probeert van zijn hoge koortsen af te komen. Of hem dat lukt, kun je ook in dit artikel lezen. Nee, het is niet alles goud wat er blinkt in de Gouden Eeuw.
|
| Hgv. 22 febr. 2021 - Het levensverhaal van Geert Huising en Pietertje Thedinga; Generatie 1 |
|||
|
| Hgv. 19 febr. 2021 - De Upstalsboom |
|||
|
| Hgv. 15 febr. 2021 - De Petruskerk van Leens |
|||
|
| Hgv. 12 febr. 2021 - Borg Verhildersum bij Leens |
|||
Om de gegevens over de borg verder af te ronden plaatsen we vandaag een (vrijwel) compleet verhaal over de borg Verhildersum en het daarbij behorend landgoed van 32 ha groot, de tuin, het schathuis, het koetshuis en vooral ook een chronologische volgorde van de bewoning en hoe de borg er tegenwoordig uitziet. Advies: ga zodra het weer kan eens een kijkje nemen in en rond de borg: het is echt de moeite waard!
|
| Hgv. 11 febr. 2021 - Allard Tjarda van Starkenborgh |
|||
|
| Hgv. 9 febr. 2021 - Gratia Susanna Clant van Nijenstein |
|||
|
| Hgv. 4 febr. 2021 - Romeins Recht |
|||
|
| Hgv. 1 febr. 2021 - 'Romeinen in Groningen' |
|||
|
| Hgv. 29 jan. 2021 - Albert Schwertman, communist in hart en ziel |
|||
|
| Hgv. 27 jan. 2021 - De Buurbrief van Appingedam; Appingedam mag zich een stad noemen |
|||
|
| Hgv. 26 jan. 2021 - Het klooster Feldwerd of Oldenclooster te Den Damme |
|||
|
| Hgv. 25 jan. 2021 - Jan Boer, de dichter |
|||
Jan Boer wordt gezien als een van de grootste dichters in het Groningse dialect. Boer heeft ook een glansrijke loopbaan. Hoewel hij opgroeit in de kleine bakkerij van zijn vader in Rottum, die wegens gezondheidsreden moet stoppen met dit werk en keuterboer wordt, weet Jan Boer, mede door toedoen van zijn onderwijzer op de lagere school de ulo glansrijk af te maken. Daarna gaat hij al op jonge leeftijd naar de rijkskweekschool in Groningen, waar hij vooral wordt begeleidt door zijn leraar Leopold. Boer wordt onderwijzer, studeert nog bij en behaalt de hoofdakte. Hij gaat Frans studeren en wordt leraar. Vervolgens weet hij zich op te werken tot inspecteur van het lager onderwijs. Na zijn pensioen in 1964 wijdt hij zich geheel aan het dichten; altijd in het Gronings. Dit artikel over Jan Boer is voor een groot deel overgenomen van DBNL, omdat daar zijn levensverhaal het best tot zijn recht komt.
|
| Hgv. 23 jan. 2021 - Ben je op zoek naar Surinaamse voorouders uit het slavernijverleden? |
|||
|
| Hgv. 23 jan. 2021 - Over de tijd dat stront nog goud waard is.... |
|||
Op zoek naar een nieuw onderwerp voor een artikel kom ik bij de Groninger Archieven een verhaal tegen over de tijd dat er buiten nog een hokje staat, zoals te zien is op de foto links in Zoutkamp. Het is echt nog niet eens zo lang geleden dat een dergelijk 'huisje' bij elk huis aanwezig is geweest met daarin een soort bak, een plank met een rond gat erin en daaronder een emmer. Het materiaal daarin is eerder geld waard geweest. Op het platteland wordt het over de tuin gegooid, vooral over de rabarber.... In de grotere steden echter wordt de inhoud van de emmer opgehaald met de strontkar en duur verkocht om over onvruchtbare gronden uit te gieten. Dit nieuwe verhaal gaat daarover, over de tijd dat stront nog goud waard is....
|
| Hgv. 21 jan. 2021 - De borg Oldenhuis bij Ten Post |
|||
|
| Hgv. 20 jan. 2021 - De website is vernieuwd.... |
|||
Er is nu ook een HELP - pagina aangemaakt, waar vragen over de website worden beantwoord (o.a. bovenaaan de HomePage). Er is nog veel meer te vertellen over de vernieuwingen op de website. Ervaar zelf het beste hoe er mee op te gaan. Let wel, overal waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt, vooral als je alles alléén doet. Mocht je een fout zien of werkt een link niet, laat me het dan alsjeblieft even weten middels een e-mail. Alvast mijn dank!
|
| Hgv. 14 jan. 2021 - De borg Tuwinga of Tuïnga bij Ten Post |
|||
Volgens een legende zijn er tot 1631 diepgaande ruzies geweest tussen de borgheren van Tuwinga en Oldenhuis over met name het gebruik van de weg tussen Ten Post en Wittewierum, die soms zijn uitmond in geweld. Hiervan zijn echter geen historische bewijzen overgeleverd. Dit artikel gaat over Tuwinga. De borg Oldenhuis komt hierna aan de beurt.
|
| Hgv. 14 jan 2021 - De website wordt vernieuwd |
|||
Bij het openen van www.nazatendevries.nl is het je ongetwijfeld opgevallen dat de Homepage een totaal ander gezicht heeft gekregen. Het menu aan de linkerzijde in een aparte frame is verdwenen en heeft plaats gemaakt voor een totaal ander Hoofdmenu met witte en rode letters. Als je een item aanraakt, wordt deze groen en als je erop klikt verschijnt het betreffend overzicht van alle submenu's. Ga je terug naar het Hoofdmenu is het item blauw geworden. Er is en wordt nog veel meer vernieuwd aan de website. Klik bovenin het menu op Help voor meer informatie. Daar is nog lang niet alles verwerkt, dus 'Help' wordt nog aangevuld. Met volle tevredenheid wordt de site nog steeds gehost bij hostnet.nl. Als ik daar de statistieken bekijk, heeft de site in 12 maanden 426.803 bezoekers gehad en zijn er 146.995.41 pagina's gelezen. Dat is behoorlijk veel en daar zijn we (bescheiden) toch wel een beetje trots op. Hoewel er nog voldoende ideeën voor nieuwe artikelen op de plank liggen, zou ik het bijzonder op prijs stellen als er méér mensen een eigen artikel zouden willen sturen per mail. Schrijf het verhaal in de 'tegenwoordige tijd', plaats het verhaal in een Word document en stuur de afbeeldingen in een bijlage mee als *.jpg bestand in minimaal 600dpi. Tot slot: in principe moet het een geschiedkundig of genealogisch verhaal over het Groningerland gaan en als er een 'uitstapje' wordt gemaakt is dat prima. Als voorbeeld heeft de provincie Groningen immers tot de 'Friesen' behoord, van het Vlie tot aan de Weser in Duitsland en zelfs nog verder en is ons leven nauw verwant met die van de huidige Friezen en Oost-Friesland. Ter afsluiting van van deze 'intro 2021' wens ik een ieder een gezond 2021!
|
|||
| Hgv, 12 januari 2021 - De Felicitas kloosterkerk van Thesinge |
|
