Hgv. 14 september 2023

De doksaal of jubee

Een doksaal (niet te verwarren met oksaal of jubee is een houten of stenen wand die in een kerk het schip scheidt van het priesterkoor. Het heeft dezelfde functie als een koorhek. De term doksaal is mogelijk afkomstig van het Latijnse woord voor rug: dorsa, klaarblijkelijk om hiermee de sluiting, de 'rug' van het koor aan te duiden. De term jubee, die uit het Frans komt, is ontleend aan "Jube, domine, benedicere" (Heer, wil mij zegenen) en geeft een belangrijke liturgische functie van het doksaal aan. Het is het verzoek van de diaken voordat deze zich voor het lezen van het evangelie naar de ambo bij het doksaal begaf. 

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 7 september 2023

Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg 

In het menu 'Geschiedenis' ontbreken nog een paar namen met betrekking tot stadhouder van o.a. Groningen. Daarom is er nu weer eentje bijgekomen in het artikel over Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 5 september 2023

Het landgoed Oudebosch bij Onderdendam

Boerderij-landgoed Oudebosch is 15 km ten noorden van de stad Groningen te vinden aan de rand van het dorpje Onderdendam. Het landgoed is gelegen op een huiswierde midden in het oudste cultuurlandschap van Nederland.

Het landgoed met zijn monumentale Oldambtster boerderij en 25.000 m² aan tuinen, grachten, singels en appelhoven is uniek, vooral door de geheel vrij gelegen locatie midden in het oude Groninger land van rust, ruimte en rijke historie.

Het landgoed staat op 5,5 hectare grond, waarvan 3 hectare met houtopstand omzoomde weilanden. Erf, bebouwing, toegangsweg en tuinen nemen 2,5 hectare in beslag. Oudebosch is door het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit gerangschikt als landgoed per 30 augustus 2003.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 15 augustus 2023

De geschiedenis van Onderdendam en Molen Hunsingo

Vandaag twee nieuw artikels. Tot minimaal 27 augustus verschijnen er géén nieuwe verhalen. We gaan even uitrusten in een natuurvriendenhuis.

Net boven de stad Groningen, op de plek waar vier waterwegen elkaar kruisen, ligt het schilderachtige dorp Onderdendam. Vanwege haar strategische ligging is het dorp eeuwenlang het bestuurlijk centrum van de regio waar de handel floreert. Je vindt er maar liefst 9 monumenten en het dorp is aangemerkt als 'beschermd dorpsgezicht' (Rijksmon. nr. 510648). Ondanks de schoonheid en historie is de positie van Onderdendam de afgelopen eeuw afgebrokkeld. Letterlijk, want veel van de monumenten in het dorp hebben flinke aardbevingsschade opgelopen. Ook figuurlijk, omdat de gevolgen van bevolkingskrimp in de regio er merkbaar zijn. De basisschool heeft minder leerlingen, sociale huurwoningen zijn gesloopt en verschillende monumentale panden staan leeg. Volgens het CBS telt het dorp in 2021 nog 575 inwoners.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Onderdendam.. Foto: (c) Jur Kuipers

Hgv. 13 augustus 2023

Het 'regthuis' van Onderdendam

Het 'regthuis' van Onderdendam heeft een lange en interessante geschiedenis achter de rug. Het gebouw staat echter nog steeds in volle alure in het prachtige Onderdendam, waar nog veel meer historische gebouwen te bewonderen zijn. De foto's zijn wederom gemaakt door Jur Kuipers, die daarvoor een eenzame maar succesvolle fietstocht heeft gemaakt naar dit dorp.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Foto: (c)Jur Kuipers

Hgv. 5 augustus 2023 

Poldermolen De Dellen bij 
Nieuw-Scheemda

De De Dellen is een poldermolen ten zuiden van Nieuw-Scheemda. De molen is in 1855 in 't Waar gebouwd, om een afgebrande voorganger uit 1793 te vervangen. Hij heeft daar de polder De Dellen, 270 hectare groot, bemalen.

In 1897 heeft de molen zelfzwichting en een gietijzeren bovenas van De Prins van Oranje uit Den Haag gekregen. Dit alles nog steeds met houten roeden. Die zijn in 1899 en 1901 nog door nieuwe vervangen. De eerste gebruikte ijzeren roeden van Pot zijn in 1916 gestoken. In 1936 zijn er stroomlijnneuzen gemonteerd en in 1930 en 1938 zijn er nieuwe Potroeden gestoken, die tot de verplaatsing in 1986 dienst hebben gedaan. De naam De Dellen verwijst naar de lage ligging van het gebied.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 31 juli 2023

De Doopsgezinde gemeente van Sappemeer

Dit artikel gaat over de geschiedenis van de Doopgezinde gemeente van Sappemeer.
Het ontstaan van de doopsgezinde gemeente Sappemeer heeft direct te maken met de veenontginningen, waarmee in deze streek in 1621 wordt begonnen. Onder de eerste kolonisten hebben zich verdreven doopsgezinden uit Vlaanderen bevonden, verveners uit de omgeving van Joure (Fr.), Giethoorn (Ov.) en Zuidveen bij Steenwijk (Ov.).
In de kerk is vooral het immense orgel dat zich uitstrekt van muur tot muur een opvallend bouwsel.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 22 juli 2023

De Koepelkerk van Sappemeer en
Jacob Appius

Dit keer zijn er twee verschillende artikels online gezet. Het gaat daarbij om de bIJzondere Koepelkerk van Sappemeer en om een zekere Jacob Appius die begraven ligt voor de preekstoel in die kerk. De foto's zijn wederom gemaakt door Jur Kuipers. Aan het verhaal over de Koepelkerk is een fotogalerij gekoppeld met maar liefst 51 foto's en ook nog 11 oudere foto's in zwart/wit van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. De Koepelkerk is namelijk een Rijksmonument, evenals de kleine toren en de hekken.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De Koepelkerk van Sappemeer. Foto: (c) Jur Kuipers

Hgv. 14 juni 2023

Ede Staal, streektaalzanger

Ede Ulfert Staal wordt op 2 augustus 1941 geboren te Warffum. Hij overlijdt 22 juli 1986 in Delfzijl en is bij leven leraar Engels, streektaalzanger en ook maakt hij gedichten in het de Groninger taal. Zijn vader heeft ook in het onderwijs gewerkt. Ede staal trouwt met Sophia Theodora (Fieke) Spoel en samen krijgen ze zes zonen. Het gezin Staal bewoont verschillende boerderijen in de weidsheid van het Groninger landschap. Zijn jeugd brengt hij voor een groot deel door in een woning aan de straat 'De Wierde' in Leens, vlak achter Borg Verhildersum.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

In 2016 heeft beeldend kunstenaar Maloes Buigel Boering uit Drieborg een prachtig schilderij gemaakt dat ook te bewonderen is geweest in het stadskantoor van Appingedam in augustus in september van dat jaar.

Hgv. 12 juli 2023

De vesting Booneschans

Drie artikelen over Oudeschans hebben een update gekregen: 'De vesting Oudeschans', 'De garnizoenskerk van Oudeschans', en 'Enke oude graven van Oudeschans' ontrafeld.

Nieuw is een artikel over Booneschans. Booneschans, vroeger ook Bo(o)nerschans of Bo(o)nenschans, is een buurtschap in de gemeente Oldambt. De buurtschap ligt even ten zuiden van (Bad) Nieuweschans aan de Hamdijk, direct aan de grens met Duitsland. Ten westen ligt sinds 1911 het B.L. Tijdenskanaal[w]. Rondom ligt sinds eind jaren 1990 het 'Bos op Houwingaham'. Op de lagere school heeft de meester ons ooit verteld dat Booneschans te maken had met het feit dat de mensen daar vroeger veel bonen verbouwden. Dit is echter totaal niet waar. De naam Booneschans heeft niets te maken met bonen, noch met de mensen die daar hebben gewoond.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 10 juli 2023

Het bos op Houwingam

Houwingaham is een verdronken dorp dat net boven (Bad)Nieuweschans heeft gelegen. Men heeft enkele zaken uit het verleden terug kunnen vinden en er ligt nu een prachtig aangelegd bos bovenop.
'Het Bos op Houwingham' is tot stand gekomen binnen de 'Herinrichting Oost-Groningen', met als doelen het vergroten van de bergingscapaciteit van de Westerwoldse Aa en het creëren van nieuwe natuur en recreatiemogelijkheden. Samenwerking tussen Staatsbos-beheer, Waterschap Hunze en Aa's, Landelijk Gebied (deelgebiedscommissies Oldambt) en de Provincie Groningen heeft tot het huidige resultaat geleid.
Het artikel is tot stand gekomen dankzij de prettige medewerking van Sanne Meijer die een artikel van haar beschikbaar heeft gesteld.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 8 juli 2023

De Bult, (Bultena), Draaijerij en de redoute van Ulsda

De Bult is een buurtje bij Oudeschans in de gemeente Westerwolde in het oosten van de provincie Groningen. Het ligt iets ten noordoosten van Oudeschans op de plek waar de Westerwoldse Aa samenvloeit met de Pekel A. Het bestaat uit enkele woningen, een veeteeltbedrijf en een grootschalige geitenfokkerij. Er is voor dit artikel gekozen i.v.m. een vervolg op het artikel over de (verdwenen) redoute van Ulsda. De Bult en de Draaijerij bevinden zich ten zuiden van Ulsda.

De naam verwijst naar een wierde (bult), een vluchtheuvel voor het vee dat op de kwelders langs de Westerwoldse Aa bij Ulsda heeft gegraasd. Ook aan de overzijde van de rivier bij Nieuweschans, vroeger nog Lange Akkeren of Lietsland geheten, hebben zich meerdere van zulke vluchtheuvels bevonden die zijn gebruikt door de inwoners van Bunde, Boen, Wymeer en Hamdijk. (Bron: Wikipedia)

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De voormalige 'voetbrug' bij Ulsda. Bron: Beeldbank Groningen.

lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 29 juni 2023

Andreas Everhardus Gorter, 1899-1945), oorlogsslachtoffer

Andreas Everhardus Gorter wordt geboren op 3 december 1899 in het Friese Twijzel. Zijn roepnaam is Dries en hij is het jongste kind van Klaas Gorter en Jeltje van der Veen. Op zijn 24ste trouwt hij met Rinske Kraak op haar verjaardag op 7 oktober 1924.

Dries is onderwijzer en werkt achtereenvolgens in Ureterp, Echten, Schoonoord, Tzum en Kollum om in 1936 in Woldendorp neer te strijken. Hij heeft het inmiddels gebracht tot hoofdonderwijzer en hij is ondertussen vader geworden van zoon Klaas, geboren in Schoonoord 1926 en dochter Janneke geboren in Tzum 1931. In Woldendorp betrekt het gezin de hoofdmeesterwoning aan de Burgemeester Garreltsweg 21. Naast dit huis bevindt zich de school. Dries is zowel het hoofd van de basisschool als van de ULO.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 27 juni 2023

De begraafplaats van Wierhuizen

Prachtig gelegen in het Groningse landschap tussen Broek en Pieterburen ligt het buurtschapje Wierhuizen: een boerderij, een paar huizen en een idyllische begraafplaats op een wierde. Op de wierde heeft ooit een kerkje gestaan.
In het vlakke, boomloze polderlandschap wordt het kerkhof al van verre gemarkeerd door de houtsingel langs de rand van de begraafplaats. Verweerde grafstenen memoreren de vroegere bewoners van Wierhuizen.
De lege plek op het kerkhof - waar eeuwenlang de kerk van Wierhuizen heeft gestaan - vertelt het verhaal van de kerstvloed van 1717. De kerstvloed is één van de rampzaligste watersnoden die de provincie Groningen heeft getroffen.

Zie ook het verhaal hieronder over Groenestein, een griezelig huis in de stad Groningen.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
Een er tussendoor, een kort artikel over
Groenestein, een griezelig huis in de stad Groningen
Klik hier voor het artikel
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 26 juni 2023

De april-mei stakingen van 1943

Een uitgebreid artikel over de april-mei staking in 1943 in het Groningerland (ook bekend als de melkstaking of mijnstaking) is een grote, algemene en antinazistische staking in Nederland naar aanleiding van de gedwongen arbeidsinzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. De nazi's doden hierbij ruim 200 mensen. Het is het meest massale protest in bezet Europa geweest en misschien de grootste staking uit de Nederlandse geschiedenis.

Tevens (zie hieronder) een kort artikel over de Robbenjager van Delfzijl uit 1932

Klik hier om het hele verhaal te lezen
Er even tussendoor, een kort artikel over
De robbenjager van Delfzijl (1932)
Klik hier voor het artikel
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 24 juni 2023

Een  spoorwegongeval 
te Westerlee in 1936

Op zaterdag 1 november 1936 vindt er op de spoorwegovergang te Westerlee een ernstig ongeluk plaats waarbij twee doden vallen. In de Winschoter Courant wordt het ongeval haarfijn uit de doeken gedaan.

Het is die dag herfstachtig weer, donker en met regen. Vanuit Westerlee komt een truck met oplegger, geladen met zakken kalkpoeder op weg naar Winschoten. In de cabine vader en zoon Pinkster uit de stad Groningen. De spoorovergang nabij de Tranendallaan is in die tijd nog niet voorzien van hekken en zo kan het gebeuren dat de vrachtauto wordt aangereden door de stoomtrein die om half drie vanaf het station in Winschoten is vertrokken.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 22 juni 2023

De Geselberg bij Wessinghuizen in de buurt van Wedde

De Geselberg of Galgenberg is een van de opgestuwde heuveltjes uit de laatste ijstijd tussen Veele en Wedde in de gemeente Westerwolde. Het heeft vroeger een galgenveld gevormd. In de periode tussen 1587 en 1597 zijn op de Geselberg meerdere personen levend verbrand wegens vermeende hekserij. Vóór de Geselberg staat een gedenksteen met daarop de namen van deze 'heksen'. De heuvel van 4,5m boven NAP steekt ongeveer twee en een halve meter boven het maaiveld uit. In het verleden hebben de bomen er niet gestaan, wel een paal in het midden op de kale berg waar de mensen aan vastgeketend zijn geweest. De midwinterhoornblazers 'De giezelbaargbloazers' uit het dorpje Veele, hebben hun naam ontleend aan deze heuvel.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 20 juli 2023

Bruno Santanera en zijn BioStabil

Bruno Cesare Ortelio Santanera is geboren in Turijn, Italië op 15 maart 1937, is een in Nederland woonachtige Italiaan die zichzelf ' magneto-mineraaltherapeut' noemt en die door velen als kwakzalver wordt beschouwd. Bij het grote publiek is hij bekend als de bedenker van de BioStabil 2000.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 18 juni 2023

Het geslacht De Mepsche in Groningerland

Het geslacht de Mepsche is van oorsprong een Drents geslacht, waarschijnlijk afkomstig uit Dalen, mogelijk Meppen, vandaar 'de Mepsche'. In Drenthe heeft dit geslacht o.a. bezittingen te Borger (Westrup).

In de late Middeleeuwen vestigt een deel van deze familie zich in de provincie Groningen. In de navolgende eeuwen zullen de nakomelingen een stempel drukken op de Groningse geschiedenis, soms op een angstaanjagende manier.

Dit is het derde artikel over het geslacht De Mepsche, gepubliceerd na aanvullingen en opmerkingen. Het vorige artikel (zie in het menu onder GENEALOGIE) bevat deels meerdere en deels andere gegevens voor genealogie liefhebbers.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 16 juni 2023

Hoofdeling

Bij de vroege Germanen is een hoofdeling uitsluitend iemand die macht bezit in zijn dorp of gebied. Hij spreekt recht bij geschillen, en roept bij moeilijkheden de bevolking bij elkaar. Bij sommige Germaanse stammen heeft een hoofdeling ook een sacrale functie. Gedurende de periode dat hij verkozen is, is hij de belangrijkste persoon, vaak tot aan zijn dood toe of tot wanneer er een nieuwe hoofdeling wordt gekozen. Geleidelijk aan ontstaat er een klasse van edelen en wordt het steeds meer een gewoonte dat de hoofdelingen gekozen worden uit de elite van de bevolking. Vanaf de Grote Volksverhuizing groeit er steeds meer afstand tussen het gewone volk en de edelen.

Ook is er een uitvoerig artikel geplaatst over hoofdelingen geschreven door J.R.G. Schuur in 1983.

Klik hier om het hele verhaal te lezen (kort) Klik hier om het hele verhaal te lezen (lang)
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 14 juni 2023

De Bruggeschans bij Winschoten

Winschoterhogebrug is een voormalige buurtschap bij Winschoten in de huidige gemeente Westerwolde, waar kort voor 1556 een brug over de Pekel A is gebouwd. Deze Hogebrugge maakt op dat moment deel uit van de handelsroute tussen Groningen en Westerwolde naar Westfalen. Deze nieuwe Heerwech volgt het tracé van de oudste Dollarddijk, aangelegd omstreeks 1544. De brug komt in de plaats van de Olde Heerwech en de Pekelbrug. Deze brug wordt al in 1482 vermeld. In de uitmonding van de Pekel A ligt vermoedelijk een zijl (sluis), die bij een volgende indijking is verplaatst richting Winschoterzijl.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De Bruggeschans bij Winschoten. (Drone)foto: (c)Jur Kuipers.

lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 10 juni 2023

De vestingwerken bij Bellingwolde

Het buurtschap De Lethe ligt tegen de Duitse grens in Oost Groningen, net buiten het dorp Bellingwolde. De buurt ligt ten oosten van Bellingwolde, tussen het B.L. Tijdenskanaal en de grens met Duitsland. Het gehucht wordt tegenwoordig omgeven door een natuurgebied. Op 1 juni 2022 is het B.L. Tijdenskanaal verbonden met de Duitse Brualersloot, waardoor een uitwisseling moet ontstaan van vissen en andere waterdieren over de grens. Het is een dun bevolkt gebied van 60 hectare, waar behalve natuur ook gerestaureerde verdedigingswerken te vinden zijn.
In tegenstelling tot de redoute bij Ulsda ligt die bij Bellingwolde er schitterend bij. De (drone)foto's van Jur Kuipers zijn dan ook weer spectaculair.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De Redoute bij Bellingwolde. Foto: (c)Jur Kuipers.

lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 8 juni 2023

De redoute van Ulsda is begraven onder zand en asfalt....

De redoute van Ulsda is een militair object geweest, een vesting, gebouwd tussen 1550 en 1600. In 1797 is deze herbouwd en in 1870 ontmanteld. Het restant is een Rijksmonument (nr. 8872). Het Rijksmonument krijgt van ons slechts géén ster: het ligt er belabberd bij.

Omdat we de redoute zijn tegen gekomen bij de Rijksmonumenten van Beerta is onze fotograaf Jur Kuipers op stap gegaan om er foto's van te maken. Bij de RCE (Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed) staat het vestingwerk immers aangeschreven als monument. Als dat het geval is, verwacht je in ieder geval een herkenbare redoute aan te treffen. De RCE verwijst ons naar de gemeente Oldambt die verantwoordelijk is voor de redoute; aan de gemeente Oldambt is middels een brief geschreven over de uitermate slechte toestand van de redoute. Er is door de jaren heen geen enkel onderhoud gepleegd! Echter: schijn bedriegt!!

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De Redoute bij Ulsda. Foto: (c)Jur Kuipers.

lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 5 juni 2023

Vestingwerken

Een vesting, ook wel fortificatie, vest, veste, versterking of verdedigingswerk genoemd, is een middel om een stad, een kasteel of zelfs een land te verdedigen tegen vijandelijke invallen. Onderscheiden worden forten, kastelen en vestingsteden. Met een vesting wordt vaak een vestingstad bedoeld. De wetenschap die zich bezighoudt met vestingen wordt vestingbouwkunde genoemd. In tegenstelling met fort woonden in een vesting niet alleen militairen maar ook burgers. In dit artikel wordt uitleg gegeven over onderdelen van een vesting, de verschillende vestingwerken.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Luchtfoto: Vesting Bourtange.

lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 1 juni 2023

De boerderij Dinghweer bij Hemert

Dinghweer is een boerderij aan de Hemerterweg 2 bij Hemert (onder Lellens), gemeente Groningen. De boerderij is deels omgracht en vormt een rijksmonument. Op het voorerf van de boerderij staat een bijbehorende arbeiderswoning (Hemerterweg 1) uit 1917.

De boerderij ligt op een oude omgrachte huisstede die reeds lange tijd bestaat. De naam verwijst mogelijk naar een gerechtsplaats (dingen is 'rechtspreken') van Groningen.

Een verkoopakte uit 1607 maakt melding van een heemstede 'ut de galgenbarges venne' bij Kröddeburen, die dat jaar door de eigenaar van 'Dingeweer' wordt gekocht.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 24 mei 2023

Jan Krijns Noordhoff, een doopsgezinde en vreedzame ziener van de toekomst

Jan Krijns Noordhof is in 1795 geboren op de plaats De Noord in Oosterburen onder Middelstum. Zijn grootvader Jan Clazen is van 1764 tot 1790 vermaner geweest van de Huizinger Menisten. Zijn vader Krijn Jans Noordhof is ook geregeld ambtsdrager en zoals velen in Middelstum, een vurig patriot.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 20 mei 2023

Het verhaal van Kostverloren 11
een familieverhaal

Op 28 december 1989 tekenen Clara en René van Rijn bij notaris Lathouwers in Finsterwolde de koopakte van hun eerste onroerend goed, te weten de behuizing met erf, tuin en grond, staande en gelegen aan de Kostverloren 11, 9684 TB Finsterwolde, groot 32.60 aren. De verkoper is Drs. J. Middendorp, wonende te Amsterdam en de koopsom bedraagt f 30.000,-
Het huis is in de buurt bekend als 'Bakker Boektje' en stamt uit 1906. Vanaf die tijd tot 1973 heeft het waarschijnlijk altijd als een woonhuis/bakkerij gediend. Rond 1970 heeft dhr. Middendorp de woning overgenomen van de familie Boektje en het als tweede huis gebruikt. Hij woont in het westen en verblijft op onregelmatige tijden (vakanties), al of niet met zijn gezin, op Kostverloren. Ook vrienden/kennissen maken gebruik van de woning.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 18 mei 2023

De voormalige steenfabriek 
Ceres bij Rottum

Nabij het dorp Rottum, ruim een kilometer vanaf Kantens richting Usquert zijn de restanten zichtbaar van de steen- en draineerbuizen fabriek Ceres. Met de bouw van de steenfabriek is in 1857 begonnen. In 1969 is zij gesloten nadat de productie in het jaar daarvoor is gestaakt. De fabriek ligt aan het in 1663/64 gegraven Boterdiep waardoor de aan- en afvoer van grondstoffen en producten via het water kan plaats vinden.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 15 mei 2023

Het armenwerkhuis van Scheemda

Als eind jaren vijftig het oude armen gasthuis aan de Gasthuislaan te Scheemda wordt afgebroken om plaats te maken voor de bouw van de Randstede, verdwijnt met het oude gebouw ook een stuk sociale historie. Meer dan honderd jaar lang zijn ouden van dagen, 
Hulpbehoevenden en weeskinderen worden in het oude gast- en werkhuis ondergebracht, maar van een onbezorgde oude dag is in veel gevallen geen sprake, getuige de archiefstukken die in het gemeentearchief van Scheemda worden bewaard. Dit artikel over het armenhuis bestaat uit drie delen, eerst een beknopt stuk over de historie, vervolgens de instructie uit 1876 met daarin de werkzaamheden en verantwoordelijkheden van het toenmalige beheerders echtpaar en tot slot een opmerkelijk rapport betreffende een inspectiebezoek dat enkele raadsleden in 1940 afleggen.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 13 mei 2023

De boerderij Melkema bij Huizinge

Plaats Melkema in Huizinge heeft er er jarenlang verloren bij gestaan. Tien jaar na de aardbeving van Huizinge gaat de horecaboerderij weer open. De officiële opening heeft plaatsgevonden op 7 september 2022.

De historische boerderij dreigt enkele jaren geleden in te storten door de aardbevingen. De NAM koopt daarop het pand en sluist het weer door naar stichting Het Groninger Landschap.

Voor Marco Glastra van Het Groninger Landschap is 16 augustus 2012, de dag van de aardbeving in Huizinge, een bijzondere. 'Ik verhuisde die dag terug naar Groningen en zat op de bank. Het hele huis begon te trillen.'

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 12 mei 2023

De Sint Janskerk van Huizinge

Te midden van de akkers en weilanden ligt bij Loppersum, op de grens tussen Hunsingo en Fivelingo, het vriendelijke dorpje Huizinge. Op het hoogste punt van de wierde staat, aan de westzijde, de Middeleeuwse Johannes de Doperkerk met daaromheen een ovaalvormig kerkhof. Vanaf drie windrichtingen lopen oude kerkepaadjes naar de wierde, die een adembenemend vergezicht naar alle kanten geeft.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
WaT VIND JE VAN DEZE WEBSITE? VERTEL HET EENS IN HET GASTENBOEK Klik hier....

Hgv. 12 mei 2023

De borg Fraam bij Huizinge

De naam van deze borg komt in oude tijden voor als Feradema, Ferawema, Frawama, Frademe en Frame. In 1399 komt een Frouweke Ferawema te Huizinge voor, die land koopt te Middelstum in de venne, met de naam 'Pijpan'.

Waarschijnlijk is zij verwant aan de in 1403 vermelde Rodolphus Frawama, deze bezit dan namelijk ook land in de 'Pijpana'. Zeer waarschijnlijk is er een verband met het huis Frouwama te Huizinge, dat in 1371 genoemd wordt. Ook komt Frowingatil (Fraamtil) voor. In Leens komt ook een Frademaheerd voor in 1405, genoemd in dezelfde boedel als het huis te Huizinge. Wat wijst op een zelfde naam oorsprong.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 8 mei 2023

De geschiedenis van Huizinge

Huizinge is een oud wierdedorp in Groningen, waarvan de wierde dateert uit de Late IJzertijd of Romeinse tijd. Het ligt op een oude kwelderwal en wordt al in de 9e eeuw genoemd in een goederenlijst van de abdij van Fulda, samen met Middelstum. Oude namen voor het dorp zijn 'Hustinga', 'Husdingun', 'Husdongon', 'Husdungum', 'Husdingen' en 'Huizinghe'. De betekenis is afgeleid van 'dinge' of 'dynge' ("braakliggend land" of "nieuw ontgonnen land") en 'hûs' (huis; geslacht).

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 2 mei 2023

De bevrijding van
Oost- en Noord Nederland

Dit is voorlopig het laatste artikel van dit jaar over WOII. We gaan het hierbij hebben overr de bevrijding van Oost- en Noord Nederland aan het eind van de Tweede Wereldoorlog.
Een 'waarschuwing' vooraf: het is een bijzonder lang verrhaal geworden, van meer dan 40 pagiina's A4. Je moet er dus echt even voor gaan zitten.....
Toch denken we dat veel mensen de laatste dagen van de bevrijding wel wat meer aandacht willen geven.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 30 april 2023

De 16 doden van Trimunt

Steven van der Wier is een flink uit de kluiten gewassen schooljongen, die woont op een boerderij aan de Haarsterweg tussen Marum en Frieschepalen. Steven houdt van al die dingen die de meeste kinderen fijn vinden. Als hij vrij is van school klomt hij in bomen en springt over sloten. Als het voorjaar is zoekt hij kikkervisjes en bewaart ze in een jampotje, tot ze pootjes krijgen en ze hun lange zwiebelstaartjes kwijtraken. Soms vindt Steven een nest met kievitseieren of ligt hij op zijn buik in een weiland te kijken naar een ooievaar of reiger aan de kant van de sloot. Als hij wat groter wordt maakt hij vliegers, prutst aan oude fietsen en helpt thuis mee op de boerderij. Steven is het tweede kind uit het tweede huwelijk van zijn vader. Hij is een resolute, vriendelijke jongen met een levendige belangstelling voor alles wat er om hem heen gebeurt. Als de ouderen over de oorlog praten, luistert Steven met gespitste oren. Hoe vaak heeft hij het verhaal niet gehoord van zijn oudere broer Uitze, die in de meidagen van 1940 als soldaat tegen de Duitsers heeft gevochten.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Monument voor de 16 doden van Trimunt. Foto: (c)Jur Kuipers, april 2023.

Hgv. 28 april 2023

De verzetsstrijders van 
Hoogezand-Sappemeer

Meint Veninga vangt onderduikers op in zijn bakkerij, verstrekt geld en levensmiddelen en verbergt wapens en munitie. Jan Huitzing is bakker bij Meint Veninga en gaat met zijn bakfiets de straat op om brood te venten. Zijn kar is echter niet alleen gevuld met brood. Onder de vers gebakken broden bevinden zich de blaadjes die door de bezetter verboden zijn en illegaal verspreid worden. Ondanks de vele waarschuwingen dat er op de verzetsstrijders geloerd zal worden, laat Jan Huitzing zich niet afschrikken, net als Kees de Haan. Veninga vangt onderduikers op in zijn bakkerij, verstrekt geld en levensmiddelen en verbergt wapens en munitie. 

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Het graf van Kees de Haan bij de Koepelkerk.

Hgv. 23 april 2023

Oorlog en bevrijding rond Adorp, Sauwerd en omstreken

Op het moment dat ik dit wordt geschreven, is het meer dan 90 jaar geleden dat het Duitse volk Adolf Hitler in de regering kiest: 30 januari 1933. Zijn nieuwe politieke partij belooft de Duitsers werk en welvaart en dat spreekt de arme, ontevreden en vernederde bevolking zeer aan. Men vindt Hitlers partij een gezonde reactie op het marxisme, liberalisme en communisme. Hitler komt immers op voor het gezonde Duitse gezin!

In de geschriften en redevoeringen van Hitler krijgen de Joden van alles wat er mis is in de samenleving de schuld. Zij zijn de onwelkome en ongenode gasten die zich in Duitsland hebben genesteld. Vergeleken bij het Arische ras is het een minderwaardig volk waarmee je je niet vermengen moet. Van dit idee schrikt men niet, want antisemitisme komt in die tijd in Oost-Europa vaak voor, evenals Jodenvervolging. Hitler maakt er een theorie van. Hij is voorstander van een zuivere ethnische rassenscheiding en een rasverbetering door alles wat afwijkend of 'anders' is uiteindelijk op de dodenlijst te zetten. 

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 21 april 2023

Vliegtuigen boven Groningen
 en het verzet

In Harkstede is een straat genoemd naar een gebeurtenis in december 1944; de Pilotenweg. Waar deze straat naar genoemd is lees je o.a. in dit artikel. Het is ruim 75 jaar geleden dat Midden-Groningen is bevrijd. Dit artikel gaat over inwoners van de gemeente Midden-Groningen over wat in hun achtertuin is gebeurd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze verhalen zijn veelal verbonden aan plekken die hier aan doen herinneren; plekken waar in of vlak na de oorlog iets bijzonders is gebeurd. Dit lijkt misschien ver weg, maar de recente ontwikkelingen in Oost-Europa maken eens te meer duidelijk dat de oorlog helaas nog steeds dichtbij blijft. Nader onderzoek heeft opgeleverd dat tijdens de Tweede Wereldoorlog 55 miljoen mensen zijn overleden. Opdat wij niet vergeten. 

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De B17, een vliegend fort, met 2 tot 5 ton bommen aan boord.

Hgv. 19 april 2023

Oorlog en bevrijding
Anda Kerkhoven

Over ongeveer 14 dagen​ is en 4 en 5 mei, daarom volgen er nu enkele verhalen over WO II. Opdat wij niet vergeten!

Als de oorlog uitbreekt sluit Anda Kerkhoven zich aan bij de verzetsploeg De Groot, die een sterk socialistisch en pacifistisch karakter heeft. Kerkhoven zorgt onder andere voor de distributie van bonkaarten en identiteits-papieren. Daarnaast schrijft ze illegale stukken die onder andere verspreid worden onder studenten. 
Op 27 december 1944 wordt ze opgepakt, nadat andere leden van haar verzetsgroep eerder al gearresteerd zijn. Haar Indische uiterlijk, maar ook haar halsstarrig zwijgen zijn voor haar beulen reden om haar extreem wreed te behandelen en zwaar te martelen.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
Oorlog en bevrijding
OPDAT WIJ NIET VERGETEN

Hgv. 17 april 2023

De geschiedenis van Scharmer,
kerk, kerhof, borgen en buitenplaatsen

Scharmer, Gronings: Schaarmer, is een dorp in de gemeenten Midden-Groningen en Groningen.
Het dorp ligt tussen Harkstede en Kolham op de zandrug waarop vrijwel alle dorpen van de landstreek Duurswold liggen. De naam Scharmer is waarschijnlijk een verbastering van Skiramere (schier meer), wat helder water betekent. Dat verwijst naar de waterrijke omgeving. Scharmer en omstreken heeft tot de laagste delen van Duurswold behoord. Bij de Kerstvloed van 1717 zijn in Scharmer 25 huizen vernield, hoewel er nauwelijks huizen in het laaggelegen buitengebied hebben gestaan.
Het dorp behoort vanouds tot de landstreek Duurswold en heeft in het verleden een eigen kerk gehad. De kerk wordt afgebroken, maar het oude kerkhof is bewaard gebleven. Bij de kerk heeft het klooster Sancta Helena Regina gestaan, behorend tot de orde van de Kruisheren, dat echter in 1595, na de Reductie van Groningen is afgebroken.
Bij Scharmer hebben een borg en enkele veenborgen gestaan; het Huis te Scharmer, Nijenhof, Rozenburg, Ballingaheerd, Overveen en Tilburg.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Een deel van het eeuwenoude kerkhof van Scharmer met de herkenb​are 'bult' waar de kerk op heeft gestaan. Foto: (c)Jur Kuipers, april 2023.

Hgv. 13 april 2023

De Slag bij Okswerderzijl

Op 14 juni 1417 heeft bij Okswerderzijl een veldslag plaatsgevonden tussen de Schieringers aan de ene en Keno II Tom Brok aan de andere zijde.
Keno lijkt aan de winnende hand te zijn, maar......

Dit keer een vrij kort artikel over een stukje geschiedenis in het Groningerland.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Dit is ongeveer de plek waar de slag bij Okswerderzijl op 14 juni 1417 heeft plaatsgevonden.

Sponsoren gevraagd voor www.nazatendevries.nl 
advertenties mogen ook
 Klik hier....

Hgv. 10 april 2023

Noordpolderzijl

Noordpolderzijl, Polderziel, is een buurtschap in de gemeente Het Hogeland, ten noorden van Usquert. Het heeft de kleinste zeehaven van Nederland en is gelegen aan de Waddenzee, ten zuiden van Rottumeroog. De naam van de buurtschap verwijst naar de zijl van de Noordpolder.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De keer- en spuitsluis van Noordpolderzijl

Sponsoren gevraagd voor www.nazatendevries.nl 
advertenties mogen ook
 Klik hier....

Hgv. 2 april 2023

De voormalige molen in de Stadspolder

Het is al lang geleden, dat het Groninger Molenarchief een foto van een onbekende molen ontvangt. Overduidelijk een molen ergens in Groningen, maar waar de molen heeft gestaan blijft een groot vraagteken. Het is een intrigerende foto met veel aanknopingspunten. Plaatsing als zoekplaatje in een krant en op meerdere internetsites volgt. Ook op het molenprikbord wordt driftig gediscussieerd, maar een oplossing blijft uit.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De voormalige molen in de Stadpolder

Sponsoren gevraagd voor www.nazatendevries.nl 
advertenties mogen ook
 Klik hier....

Hgv. 31 maart 2023

De kerk van Adorp

De functie van de kerk en de plaats in de gemeenschap is in de loop der eeuwen nogal veranderd. Vroeger telt een gemeenschap pas mee als de parochie een eigen kerkgebouw heeft. Hiervoor heeft men toestemming van de bisschop nodig. Deze krijgt men als men kan voorzien in een drietal fondsen: voor onderhoud van het kerkgebouw, voor levensonderhoud van de pastoor en voor de koster. De grondslag voor elk fonds bestaat uit een bepaalde oppervlakte land. Tegenwoordig heeft de kerk vooral een sociaal-culturele functie.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Interieur van grafzerken, piano en preekstoel in het koor.
Foto: (c)Jur Kuipers, 2021.

lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 28 maart 2023

De geschiedenis van Adorp

Adorp is gelegen in een van de oudste, zo niet alleroudste en best bewaard gebleven cultuurlandschappen van ons land. Verondersteld wordt dat de geschiedenis ervan enige eeuwen voor het begin van onze jaartelling is begonnen, in het toenmalige kwelderlandschap. Adorp is ook een eigen gemeente geweest, maar het gemeentehuis heeft in Sauwerd gestaan...

Klik hier om het hele verhaal te lezen
Sponsoren gevraagd voor www.nazatendevries.nl 
advertenties mogen ook
 Klik hier....

Hgv. 23 maart 2023

De Jacobuskerk van Feerwerd

"Bij de restauratie van 1992-1993 wordt bouw van de kerk gezien de dikte van de muren, het grote formaat van de kloostermoppen en het metselwerk geschat op het begin van de 13e eeuw. De parochie van Feerwerd wordt voor het eerst genoemd in 1283, als het patronaatsrecht over verschillende goederen (waaronder Feerwerd) door de Abdij van Werden wordt overgedragen aan de bisschop van Münster. De kerk is oorspronkelijk gewijd aan Jakobus de Meerdere. De kerk heeft bij de bouw vermoedelijk drie traveeën gehad met evenveel rondboogvensters en gewelven. De afgekapte muraalbogen van de gewelven zijn nog te zien aan de noord- en zuidzijde van de westtravee. Een andere aanwijzing voor de gewelven is het feit dat de muren naar buiten wijken, wat een gevolg kan zijn van de spatkrachten."

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Interieur van grafzerken, piano en preekstoel in het koor.
Foto: (c)Jur Kuipers, 2021.

Sponsoren gevraagd voor www.nazatendevries.nl 
advertenties mogen ook Klik hier....

Hgv. 21 maart 2023

De geschiedenis van Feerwerd

De eerste vermelding van Feerwerd dateert waarschijnlijk uit 820, waar een zekere Diederik een deel van zijn erfgoed Feerwerd schenkt aan het klooster van Fulda, bij zijn intreding in dit klooster. Diederik is de eerste graaf die wordt genoemd in het gebied tussen de Lauwers en Eems. 'Werd' komt van het Oudfriese 'wrt' (wierde), maar de herkomst van 'Feer-' is onbekend. Het wordt net als 'Fer-' bij Ferwerd wel gezien als de onverbogen vorm van de mansnaam 'Feder', identiek aan het Oudfriese 'feder' dat 'vader' betekent.

Feerwerd is een klein dorp in de landstreek Middag, tussen Ezinge, Garnwerd en Aduarderzijl. Feerwerd (Gronings: Fiwwerd) is een klein dorp in de gemeente Westerkwartier. Het dorp telt ruim 520 inwoners, van wie er ongeveer 170 in het dorp zelf wonen. De overigen wonen in Aduarderzijl en de Feerwerdermeeden. 

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De voormalige pastorie van Feerwerd

Sponsoren gevraagd voor www.nazatendevries.nl 
advertenties mogen ook Klik hier....

Hgv. 18 maart 2023

Geschiedenis van Lageland bij Harkstede

Lageland, in het Gronings 'Legelaand' genoemd en eerder ook Hamweg, is een dorpje in de gemeente Midden-Groningen en voor een klein deel in de gemeente Groningen. Lageland is gelegen ten noorden van Harkstede aan het Slochterdiep. De naam Lageland verwijst naar de lage ligging. In het verleden is dit de aanduiding voor een veel groter gebied, met name de latere gemeenten Bedum en Ten Boer, in contrast met het Hogeland.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

'Gastvrij Lageland', zomer 2015. Foto: (c)Harm Hillinga

Sponsoren gevraagd voor www.nazatendevries.nl 
advertenties mogen ook Klik hier....

Hgv. 15 maart 2023

Duurswold

Duurswold of 'De Woldstreek', (zie het groene gebied op de kaart rechts) vroeger ook 'Zevenwolden' en 'De Wolden' genoemd, is een voormalig veengebied ten oosten van de stad Groningen, dat aansluit bij de Oude Veenkoloniën. Het bestaat uit een krans van zeven oude randveenontginningsdorpen rond een laag gelegen ontginningsvlakte. 
Het is grotendeels een akkerbouwgebied; in het westen komt meer melkveehouderij voor.

Dit artikel gaat over de geschiedenis van Duurswold.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 10  maart 2023

Mijn voorouder is een heks geweest

Heksen hebben nooit bestaan. Toch zijn er in het verleden honderden 'heksen', voor verhoor gemarteld en levend verbrand. Berend Bossen heeft zo'n heks als een van zijn voorouders gehad, die op de Geselberg tussen Veele en Wedde ter dood is gebracht.
In dit artikel schrijft hij over de geschiedenis van de 'heks' en de levensverloop van zijn voorouder,  de 'heks, Swantke Wilts.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 6 maart 2023

Cluynbier of Kluurbier, wat is dat?

Kluinbier (ook wel cluynbier, kluynbier, kloenbier en kluunbier) is een bierstijl die in het Noorden van Nederland erg populair gedurende minstens vier eeuwen geweest, tot het begin van de 20e eeuw. In eerste instantie is het een bier uit de stad Groningen, maar door de grote populariteit wordt het ook elders gebrouwen, zoals in Dokkum en in Franeker. Door de beschikbaarheid van een voorschrift uit het Stadboek van Groningen voor het brouwersgilde uit 1476, is bekend dat de samenstelling bestaat uit 62,5% gerst, en 37,5% haver, gemeten in volumes mout. Het is daarmee destijds een gerstbier: veelal wordt bier in de Lage Landen gebrouwen met veel haver, aangezien gerst in het grootste gedeelte moeilijker te verbouwen is. In het noorden legt dit anders en is gerst relatief goedkoop. Kluin is daarmee revolutionair voor de Nederlandse biercultuur Het bier heeft ruim 400 jaar bestaan en is daarmee samen met kuitbier Nederlands langstlevende bierstijl. Overigens, het is nog te koop.....

Klik hier om het hele verhaal te lezen


OPROEP voor www.nazatendevries.nl

GESCHIEDENIS EN GENEALOGIE VAN HET GRONINGERLAND 

Ik ben op zoek naar verhalen en adekdotes van families en personen. Heb je een (waar gebeurd) verhaal of anekdote uit jouw naaste omgeving, over familie, je grootvader of oom, een huis bij jou in de buurt, etc. ? Plaats dat verhaal dat in een Word document en stuur het naar nazatendevries@kpnmail.nl. Heb je ook foto's stuur die dan als afzonderlijke bijlage. Dus niet in het Word document plaatsen. Alvast heel veel dank. E-mail: nazatendevries@kpnmail.nl.

Hgv. 3 maart 2023

Herinneringen aan Moushörn

"Hoewel vanaf 1974 woonachtig in Veendam kom ik ook nu nog regelmatig in de streek achter Winschoten. Ik ben erg geïnteresseerd in (streek)geschiedenis en recent klaar gekomen met het samenstellen van een eigen familiekroniek, bestemd voor mijn kinderen en kleinkinderen. Bij het beschrijven van de interessante geschiedenis van het Oldambt heb ik gebruik gemaakt van openbare bronnen en daardoor ook terecht gekomen op o.a. www.nazatendevries.nl. Mijn moeder heeft op veertienjarige leeftijd haar eerste dienstje in de polder gehad bij sluiswachters-knecht Elzo Pott. Aan het begin van de oorlog heeft ze samen gewerkt met mijn vader bij het café- kruideniers- en bakkersbedrijf van Bos in Drieborg. Dus ook mijn vader komt in die tijd met de bakkersfiets regelmatig in Nieuwe Statenzijl. Vandaar dat de namen en gebeurtenissen ook voor mij erg bekend zijn." door Henk Hector

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Een oude foto van Moushörn bij Drieborg.

lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 2 maart 2023

De Joodse begraafplaats te Kolham

De Joodse begraafplaats te Kolham is zonder meer een bezoekje waard. De staande stenen brengen herinneringen naar boven van weleer.

Missschien eens gaan kijken op 4 mei?

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 1 maart 2023

De Heerlijkheid Harssens

Harssens is tegenwoordig een buurtje in de Nederlandse gemeente Het Hogeland op de grens met de gemeente Groningen. Het ligt net ten noorden van het Van Starkenborghkanaal aan een oude loop van het Selwerderdiepje.

Harssens wordt al genoemd in een register van het klooster van Werden uit omstreeks 1000. Het moet in die tijd al een eigen kerk gehad hebben. Een latere kerk heeft tot 1800 in Harssens gestaan en wordt dan gesloopt. Het enige dat van de kerk resteert is de luidklok, die nu in het kerkje van Adorp hangt. Al in 1594 zijn beide dorpen kerkelijk samengevoegd.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De Heerlijkheid Harssens onder Adorp.
(Drone)foto: (c)Jur Kuipers, 2023

Hgv. 24 februari 2023 

De Aldringaborg bij Feerwerd

De 'Aldringaborg', ook 'Aldringaheerd' of 'grote borg' genoemd, is een borg ten noordwesten van het dorp Feerwerd geweest. Op de plek van de borg is later boerderij 't Olde Bosch gebouwd. Sinds 2012 staat op deze plek, Zijlsterweg 4, Feerwerd, de nieuwe kantoorboerderij van het bedrijf Koepon.
De grachten rondom de boerderij zijn nog grotendeels intact. Aangezien de borg een dubbele grachtenring heeft, wordt het voor mogelijk gehouden dat de bossages aan noordzijde van het Lucaspad ten zuiden van de borg vroeger bij de singels gehoord hebben.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 24 februari 2023

De Luursemaborg bij Feerwerd

In 1449 komt in een ruilakte de 'Abyngeheert' (in 1455 'Abyngehuus' genoemd) voor met een steenhuis, waarvan de ligging verder niet genoemd wordt. Het goed wordt in dit jaar overgedragen aan het klooster van Selwerd. Hierdoor is dit huis nooit uitgegroeid tot een borg. Dit geldt wel voor twee andere adellijke woningen, De Aldringaborg of 'grote borg' van Feerwerd ten noordwesten van het dorp en de Luursemaheerd of 'kleine borg' van Feerwerd ten zuiden van het dorp. De eigenaren van deze borgen krijgen het in de 17e eeuw meerdere malen met elkaar aan de stok alvorens de Aldringaborg door verkoop in de handen van dezelfde familie komt. Beide borgen worden in de 18e eeuw op afbraak verkocht. Alleen de borgstee van de Aldringaborg is nog terug te zien. Hier is sinds 2012 het kantoor van stierenspermabedrijf Koepon gevestigd.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Zicht op de dubbelwierde van Feerwerd.

Hgv. 21 februari 2023

De voormalige Gereformeerde kerk
van Woldendorp

Op verzoek van een inwoner van Woldendorp hierbij een artikel over de voormalige afgebroken Gereformeerde kerk.

Op 20 juli 1845 wordt de Gereformeerde Kerk te Woldendorp geïnstitueerd. Aanvankelijk kerkt men in gehuurde ruimten, maar intussen krijgt de kerk in 1859 steun van de Particuliere Synode Groningen voor kerkbouw. Pas op 15 augustus 1874 wordt het kerkgebouw van Woldendorp in gebruik genomen. In 1879 wordt de eerste predikant aan de gemeente verbonden. Het is ds. E. Weers (1812-1888), die daar tot 1886 heeft gestaan.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 20 februari 2023

Gebiedsnamen en buurten rond Onstwedde, waarin verklaring van deze gebiedsnamen

Het gebied van de vroegere gemeente en daarvoor het kerspel Onstwedde is een deel van het landschap Westerwolde. Dit is vanouds de naam van het stroomgebied van Mussel-A en Ruiten-A, die vanaf Wessinghuizen verenigd als Westerwoldse A naar de Dollard stromen; een stroomgebied met allerlei zijtakken van deze beide A-rivieren: beken en beekjes uit de venen die vroeger Westerwolde, op een betrekkelijk kleine opening in het noorden na, van alle kanten in sloten; een stroomgebied ook dat doorspekt is met zandhoogten van allerlei formaat.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Boerderij 'Gasterij Natuurlijk Smeerling', Smeerling 15.

Hgv. 16 februari 2023

Opgravingen bij Steerwolde in 1964

Door computerproblemen heeft dit nieuwe verhaal wat langer geduurd dan normaal gebruikelijk is.

Dit artikel is in feite een vervolg op het onderstaande verhaal van 5 februari.

In 1964 krijgt huisarts van der Werff uit Garmerwolde te horen dat bij het egaliseren van grond bij een boerderij aan het Geweide, thans vlak bij de Eemshavenweg in Thesingeburen, menselijke beenderen en zerken gevonden zijn. Met medewerking van professor Waterbolk wordt een opgraving door het het Biologisch Archeologisch Instituut te Groningen, geregeld. Hierbij worden de intacte fundamenten van een kerk, drie geornamenteerde sarcofaagdeksels van basaltsteen, wat aardewerk en 105 menselijke skeletten aangetroffen.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 9 februari 2023

Nieuwe toekomst voor 3 boerderijen

Op 2 februari is er een artikel geplaatst over monumentale boerderijen rond Stedum. Dezelfde dag viel het tijdschrift van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed bij mij in de bus met daarin o.a. gegevens over de Occo Reintiesheerd bij Stedum, een artikel over een nieuwe toekomst van 3 monumentale boerderijen. Van de RCE kreeg ik toestemming om dat artikel compleet over te nemen voor NZD. Er zijn twee versies van het artikel gemaakt: een standaard uitvoering en een speciale uitvoering. Laat eens middels Facebook of e-mail weten, wat je er van vindt.

Met de renovatie van de boerderijen wordt de toekomst zeker gesteld, wat vooral belangrijk is voor monumentale boerderijen nu er steeds meer oude Groninger boerderijen verdwijnen door aardbevingsschade en slecht onderhoud.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Plaats Melkema is gerestaureerd en heeft een nieuwe bestemming gekregen. Bron: (c) Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.

Hgv. 5 februari 2023

Steerwolde en Emmerwolde

Steerwolde of Stuurwolde is een buurtschap en een voormalig kerspel en ligt in de gemeente Groningen. Het ligt ten westen van Thesinge, op de grens met de gemeente Het Hogeland. Het grondgebied van het middeleeuwse kerspel Steerwolde valt waarschijnlijk samen met het latere kerspel Thesinge. Steerwolde ligt net als plaatsen als Noordwolde en Zuidwolde in een laaggelegen deel van de provincie dat sinds de Middeleeuwen beschermd is geweest door de Wolddijk.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Een boerderij te Steerwolde

Hgv. 2 februari 2023

Negen monumentale boerderijen 
bij Stedum

In de omgeving van Stedum zijn negen boerderijen die rijksmonument zijn. Deze boerderijen bestaan uit drie typen: Hogelandster type, het Oldambster type en tweekapsboerderijen.

We beschrijven:
Boerderij Niehof, Boerderij Delthheem, de Occo Reintiesheerd, Jensemaheerd, De Fledderbosch, ook Vlierbosch genoemd, De Heemen, de boerderij van Maatschap Kruizinga, de boerderij aan de Lellensterweg 2 en de Bussemaheert.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 31 januari 2023

Het 'rigtploatske' bij Stedum

Aan de Delleweg tegenover de ingang van het Juisterpad heeft naar verluid het ‘rigtploatske’ van Stedum gelegen. Daar staan drie zwerfkeien. Zoals men denkt, is op deze deze plaats vroeger recht gesproken. Een huis aldaar is in de zestiger jaren van de vorige eeuw helaas afgebroken

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hgv. 27 januari 2023 

De Joodse gemeenschap van Stedum

De Joodse Gemeente Stedum wordt in het verleden gevormd door Joden uit de dorpen Stedum, Loppersum, Middelstum en Ten Boer. De oudste vermelding van een Joodse inwoner in dit gebied dateert uit 1620. Gedurende de 17e en 18e eeuw tellen genoemde dorpen slechts een paar Joodse families. Zij handelen voornamelijk in vee en vlees en trekken rond als marskramer.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 26 januari 2022

De Bartholomeüskerk van Stedum

De Bartholomeüskerk is een romanogotisch kerkgebouw. De forse kruiskerk stamt uit de dertiende eeuw en is oorspronkelijk aan de apostel Bartholomeüs gewijd. Deze kerk wordt wel gezien als het hoogtepunt van de romanogotische bouwkunst in Groningen. Ook het onderste gedeelte van de zadeldaktoren is in de 13e eeuw gebouwd. Toren en kerk zijn rond 1300 met elkaar verbonden. Tevens is er rond die tijd een luidklok gegoten door een onbekende gieter, deze hangt nog steeds in de toren en is de oudste overgebleven luidklok van de provincie Groningen. Het romanogotische schip dateert uit de tweede helft van de 13e eeuw. Het koor dateert uit de 15e eeuw. De kruiskerk van Garmerwolde, het dwarspand van Loppersum en de kruiskerk van Appingedam vormen met die van Stedum een vergelijkbare groep, waarvan die van Stedum het gaafste voorbeeld is. Kenmerkend daarvoor is dat de gevels zijn verdeeld in een beneden- en een bovenzone waarbij de benedenzone groter is dan de bovenste en versierd met spitsboognissen. 

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lees ook eenS de blog-pagina op deze website Klik hier....

Hgv. 24 januari 2022

Egbert Clant van Stedum
en de borg Nittersum

Het geslacht Clant heeft een belangrijke rol gespeeld in het kerkelijk leven van Stedum en omstreken, alsmede op de kerk zelf.
Derhalve is dit artkel, door mij geschreven in maart 2009, geheel herschreven en er zijn ook nieuwe foto's geplaatst, waaronder enkele gemaakt door Jur Kuipers. Hiervoor wederom mijn hartelijke dank. Let vooral op de mooie dronefoto's, waarvan er één bovenaan deze pagina staat.
Het volgende artikel gaat men name over de Bartholomeüskerk van Stedum.
Voor beide verhalen is er veel onderzoek verricht. Bij het lezen ervan zal blijken dat Clant een uitermate belangrijk geslacht is geweest in vroegere tijden.

Klik hier om het hele verhaal te lezen
lAAT OOK EENS EEN BERICHT ACHTER IN HET gastenboek
Dan weet ik waarvoor ik dit doe Klik hier....

Hgv. 20 januari 2023

Ruzie rond de restauratie van de Bartholomeüskerk van Stedum

Rond 1874 gaan er stemmen op om de monumentale Bartholomeüskerk van Stedum te restaureren. Dat gaat niet zonder slag of stoot. De overheid krijgt in 1874 al problemen met de commissie die de overblijfsels van vaderlandse kust moet opsporen en in 1879 wordt een nieuw aangestelde commissie nogmaals opgeheven omdat er een 'tweespalt' is ontstaan. De uiteenlopende opvattingen rond de katholieke en hervormde meningen aangaande hoe een restauratie moet worden uitgevoerd leidt niet tot een evenwichtig besluit. Als dan ook de restauratie van de kruiskerk van Stedum moet worden uitgevoerd, komen daar de ideeën van de kerkvoogdij en de hervormden uit het dorp nog bij. Desondanks gaat de restauratie door en moet de dorpsschilder later zelfs komen opdraven om aan een schilderwerk van de gewelven te werken. Het resultaat daarvan is heden nog te zien, zodat we niet meer aankijken tegen Middeleeuws werk, maar met de ogen van de dorpsschilder van Stedum. De tekst is geheel overgenomen van A.J. van Leeuwen, 'De maakbaarheid van het verleden P.H.J. Cuypers als restauratiearchitect, 7. De ‘kwestie’ Stedum, uit 1955'. De tekst is alleen aangepast voor NZD door de webmaster.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De kerk van Stedum in februari 1889, Bron: Rijksdienst
voor Cultureel Erfgoed. 

LEES OOK EENS DE BLOG PAGINA ONDER 'INFORMATIE'
 Klik hier....

Hgv. 11 januari 2023

Verslag opmeting 
kruiskerk te Eexta

Naar aanleiding van vragen ben ik op zoek gegaan naar de wijze waarop de voormalige kruiskerk van Eexta is afgebroken Daarbij ben ik gestuit op een oud verslag aangaande de opmeting van de kruiskerk dat vooraf is gegaan aan de afbraak. Dit artikel zal niet iedereen bekoren, maar wel mensen die meer wil weten over de afbraak van deze kerk.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

De voormalige kruiskerk van Eexta, vlak voor de afbraak. Arbeiders zijn op de voorgrond bezig bomen te kappen.

LEES OOK EENS DE BLOG PAGINA ONDER 'INFORMATIE' Klik hier....

Hgv. 10 januari 2023

Geschiedenis van Loppersum

Loppersum, in het begin van de 19e eeuw een gemeente met ca. 2000 inwoners (nu ca. 2.600), heeft met 't Zandt eertijds tot 1 schepperij behoord. Loppersum en Wirdum vormen met een deel van Garrelsweer en een deel van Zeerijp 1 rechtstoel verdeeld in 12 clauwen. 

De rest van het verhaal lees je in het artikel.

Klik hier om het hele verhaal te lezen

Hotel-Restaurant Spoorzicht te Loppersum