Genealogie van NazatenDeVries en anderen
Jutta ten Water
in
Genealogie van Johan Rengers.
Parenteel van Johan Rengers.

Jutta ten Water, geb. te Ommen [Ov] circa 1475.

relatie
met

Johan Rengers Van Ten Post, zn. van Egbert Rengers van ten Post en Bywe Tuwinga, geb. in 1465, reist als gezant van Stad en Lande naar keizer Frederik III te Andernach [Deu] tussen 1473 en 1474, ovl. (ongeveer 74 jaar oud) in 1539.

Uit deze relatie 4 zonen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Zweder (Sweer)*1500     
Duthmar Rengers     
Zeyno Rengers (Seino)*1508     
Edzart*1498 Ten Post [Gr] †1580  82


Jutta Sticke van Diepenheim
Jutta Sticke van Diepenheim (Edelsrticke), geb. te Goor [Ov] op het landgoed Weldam in 1480, erfvrouwe, ovl. (ongeveer 60 jaar oud) te Delden [Ov] in 1540.

tr. (ongeveer 26 jaar oud) in 1506
met

Johann III van Twickelo (de Rijke), zn. van Johan II van Twickelo en Adriana Van den Rutenberg, geb. te Delden [Ov] tussen 1536 en 1537 (1470), ged. te Delden [Ov] (1539), drost van Twente, verdedigingscommandant te Oldenzaal [Ov], heer van 'Weldam', Goor [Ov].

 



Aantekeningen bij Johann III van Twickelo.
Johan III van Twickelo is een Twentse edelman die van 1500 tot zijn dood drost van Twente Is. Johan III Is heer van Twickel.
Als Johan drost is vinden de Gelderse Oorlogen plaats. Bij de belegering van Oldenzaal in 1510 wordt hij gevangen genomen, zijn vrouw die zwanger is van haar dochter Judith, mag de stad verlaten.
Johan III van Twickelo is een zoon van Johan II van Twickelo en Adriana van de Rutenborg. Hij trouwt in 1506 met Jutte Sticke, dochter van Johan Sticke tot Weldam en Elsebe van Middachten.


Slot Weldam, voorzijde.

Geschiedenis van Weldam.
Het erve en goed Weldam wordt voor het eerst genoemd omstreeks 1380. Wolter van Weldamme werd toen door de Bisschop van Utrecht beleend met “den Weldam vor des Stichts leen – gheleghen in den kerspel van Gore”,.
Negen jaar later, op Sint Jacobsdag 1389, begint dan de geschreven geschiedenis van het huis Weldam met het charter dat zich nog steeds in het huisarchief bevindt.
Daarin geeft Wolter van Weldamme het huis Weldam als onderpand voor schuld aan zijn schoonzoon Willem Splinter, getrouwd met Griete van Weldamme.

Charter 1389.

Kennelijk kon Wolter van Weldamme de geldsom niet terugbetalen, want in 1392 werd de schuldeiser Willem Splinter met het goed beleend. Deze overleed in 1411, waarna diens zoon Wolter met het goed werd beleend. In 1415 werd Weldam verkocht aan Johan Sticke. Na 1415 is Weldam altijd door vererving naar de opeenvolgende eigenaren gegaan.
In 1506 trouwde Jutte Sticke, een kleindochter van Johan Sticke, als Weldammer erfdochter met Johan (III) van Twickelo, die het goed Twickel bij Delden bezat. Vanaf dat moment raakten de geschiedenissen van Weldam en Twickel met elkaar vervlochten.

Als in 1539 Judith, de dochter van Johan en Jutte, Weldam erft en trouwt met Unico Ripperda, gaan Weldam en Twickel weer hun eigen weg. Onder de Ripperda’s groeide de invloed van Weldam. Zo rond het begin van de Tachtigjarige Oorlog werd het nu nog bestaande rechthoekige achterste gedeelte van het huis gebouwd op een vierkant omgracht terrein. Van het gebouw wat er daarvoor moet hebben gestaan is niet veel bekend.
In de 17e eeuw werden de twee zijvleugels, de bouwhuizen en het voorplein met de monumentale poort gerealiseerd. In die tijd kwam ook het tuinencomplex met grachten tot stand. Dat was een geometrische renaissancetuin vermoedelijk op basis van een oudere geometrische tuin.


Slot Weldam, achterzijde.

Door vererving kwamen in 1751 Twickel en Weldam weer samen als één bezit. Nu in handen van de familie van Wassenaer. Toen in 1877 Maria Cornelia barones van Heeckeren van Wassenaer trouwde met Willem Carel Philip Otto graaf van Aldenburg Bentinck en Waldeck-Limpurg, bracht zij haar erfdeel, landgoed Weldam, mee ten huwelijk.

Het huis, dat lange tijd had leeggestaan of verhuurd was geweest, werd in 1879 geheel verbouwd om geregeld gebruikt te worden door het jonge echtpaar. De tuinen werden opnieuw aangelegd en aan de achterzijde van het kasteel verrezen een vierkante en een achtkantige toren. De jongste dochter Isabelle erfde uiteindelijk Weldam. Zij was in 1914 met graaf Wilhelm zu Solms-Sonnenwalde getrouwd.
De zoon van dit echtpaar, graaf Alfred zu Solms-Sonnenwalde, is de huidige eigenaar van landgoed Weldam. Hij en zijn vrouw, gravin Dr. Christine zu Solms-Sonnenwalde, zien het als één van hun belangrijkste taken, om het landgoed ongeschonden door te geven aan de volgende generatie.

Bronnen en noten:.
01. Dagboek van Sweder Schele, deel I, blz 620.
02. Landgoed Weldam.

Uit dit huwelijk 4 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Judith (Jutta)*1515 Delden, Overijsel †1554  3913 
Angens  †1560   
Jutte Albertina*1515  †1584  69
Frederick*1519  †1568  49


Jutte van Eerde
Jutte van Eerde.

relatie
met

Herman II van Twickelo, titel, ovl. in 1421.


Aantekeningen bij Herman II van Twickelo.
Het Landgoed Weldam.
Het erve en goed Weldam wordt voor het eerst genoemd omstreeks 1380. Wolt er van Weldamme werd toen door de Bisschop van Utrecht beleend met “den W eldam vor des Stichts leen – gheleghen in den kerspel van Gore”.
Negen jaar later, op Sint Jacobsdag 1389, begint dan de geschreven geschi edenis van het huis Weldam met het charter dat zich nog steeds in het hui sarchief bevindt. Daarin geeft Wolter van Weldamme het huis Weldam als on derpand voor schuld aan zijn schoonzoon Willem Splinter, getrouwd met Gri ete van Weldamme. Kennelijk kon Wolter van Weldamme de geldsom niet terug betalen, want in 1392 werd de schuldeiser Willem Splinter met het goed be leend. Deze overleed in 1411, waarna diens zoon Wolter met het goed werd beleend. In 1415 werd Weldam verkocht aan Johan Sticke. Na 1415 is Weld am altijd door vererving na de opeenvolgende eigenaren gegaan.
In 1506 trouwde Jutte van Sticke, een kleindochter van Johan van Sticke, als Weldammer erfdochter met Johan (III) van Twickelo, die het goed Twick el bij Delden bezat. Vanaf dat moment raakten de geschiedenissen van Weld am en Twickel vervlochten.
Als in 1539 Judith, de dochter van Johan en Jutte, Weldam erft en trouwt met Unico Ripperda, gaan Weldam en Twickel weer hun eigen weg. Onder de R ipperda’s groeide de invloed van Weldam. Zo rond het begin van de Tachtig jarige Oorlog werd het nu nog bestaande rechthoekige achterste gedeelte v an het huis gebouwd op een vierkant omgracht terrein. Van het gebouw wat er daarvoor moet hebben gestaan is niet veel bekend. In de 17e eeuw werd en de twee zijvleugels, de bouwhuizen en het voorplein met de monumenta le poort gerealiseerd. In die tijd kwam ook het tuinencomplex met gracht en tot stand. Dat was een geometrische renaissance tuin vermoedelijk op b asis van een oudere geometrische tuin.
Door vererving kwamen in 1751 Twickel en Weldam weer samen als één bezi t. Nu in handen van de familie van Wassenaer. Toen in 1877 Maria Cornel ia barones van Heeckeren van Wassenaer trouwde met Willem Carel Philip Ot to graaf van Aldenburg Bentinck en Walldeck-Limpurg, bracht zij haar erfd eel, landgoed Weldam, mee ten huwelijk.
Het huis, welke een lange tijd had leeggestaan of verhuurd was geweest, w erd in 1879 geheel verbouwd om geregeld gebruikt te worden door het jon ge echtpaar. De tuinen werden opnieuw aangelegd en aan de achterzijde v an het kasteel verrezen een vierkante en een achtkantige toren. Hun jongs te dochter Isabelle erfde uiteindelijk Weldam. Zij was in 1914 met graaf Wilhelm zu Solms-Sonnenwalde getrouwd.
De zoon van dit echtpaar, graaf Alfred zu Solms-Sonnenwalde is de huidi ge eigenaar van landgoed Weldam en samen met zijn vrouw gravin Dr. Christ ine zu Solms-Sonnenwalde, zien zij als één van hun belangrijkste taken, om het landgoed ongeschonden door te geven aan de volgende generatie.

Uit deze relatie een zoon:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Herman III  †1421   


Jutte Albertina van Twickelo
Jutte Albertina (Judith) van Twickelo, geb. in 1515, ovl. (ongeveer 69 jaar oud) in 1584.


Aantekeningen bij Jutte Albertina van Twickelo.

Judith van Twickelo.

  • Vader:
    Johann III van Twickelo (de Rijke), zn. van Johan II van Twickelo en Adriana Van den Rutenberg, geb. te Delden [Ov] tussen 1536 en 1537 (1470), ged. te Delden [Ov] (1539), drost van Twente, verdedigingscommandant te Oldenzaal [Ov], heer van 'Weldam', Goor [Ov], tr. (Jutta ongeveer 26 jaar oud) in 1506.
 


K.C. Sterken
in
Genealogie van Godde Hilling.
Parenteel van Godde Hilling.

K.C. Sterken.

tr. (Alida Alberdina 24 jaar oud) te Meppel [Dr] op vrijdag 16 nov 1917
met

Alida Alberdina Hillinga, dr. van Ulm Egbert Hillinga en Paulina Maria Johanna Knuppel, geb. te Zwolle op donderdag 5 jan 1893 De geboorteakten van Zwolle en Zwollerkerspel zijn in een zeer beperkt fo rmat ontsloten. Het betreft een oude index, die in de toekomst wellicht w ordt aangevuld. HCO geeft de overlijdensakten echter voorrang1, Geboorte aangifte op vrijdag 6 jan 1893.


Bronnen:
1.Burgerlijke stand (Genlias). Historisch Centrum Overijssel., S78


Kampe Heeren
Kampe Heeren, geb. te Oudedijk in 18741, dagloner op vrijdag 13 mei 1898, arbeider op zaterdag 22 mrt 1919, ovl. (ongeveer 47 jaar oud) te Oudedijk1 op vrijdag 11 nov 19211,1.

tr. (resp. ongeveer 24 en ongeveer 25 jaar oud) te Finsterwolde [Gr]2 op vrijdag 13 mei 18982 Bij hun huwelijk wordt zoon Harm gewettigd (getuigen: Hindrik jans Lier, 56 jaar, van beroep veldwachter en Uuldrik slijn, 44 jaar, van beroep dagloner van Harm Tiedens, 54 jaar, van beroep smid, alle drie wonende te Finsterwolde, alsmede Harm Stubbe, oud 50 jaar, van beroep watermolenaar te Ganzedijk, gem. Finsterwolde)2, woont Oudedijk op zaterdag 22 mrt 1919
met

Tjaaktje Bolland, dr. van Harm Jans Bolland en Haike Bakker, geb. in 18733, dienstmeid op vrijdag 13 mei 1898, ovl. (ongeveer 72 jaar oud) te Drieborg [Gr]3 op zondag 2 dec 19453,3.

Uit dit huwelijk 5 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Reina*1902 Oudedijk, Gem. Beerta    
Harm*1892 Reiderwolderpolder    
Heika Oudedijk    
Reina*1898 Oudedijk †1900  1
Tjaaktje*1912 Oudedijk †1912 Oudedijk 0



Bronnen:
1.BS Overlijdensregister Beerta, RHC GA (vrijdag 11 nov 1921 akte 44)
2.BS Huwelijksregister Finsterwolde, RHC GA (vrijdag 13 mei 1898 akte 5)
3.BS Overlijdensregister Beerta, RHC GA (zondag 2 dec 1945 akte 55)


Karel Jansen
in
Genealogie van Godde Hilling.
Parenteel van Godde Hilling.

Karel Jansen, geb. te Bellingwolde [Gr] in 1889, Letterzetter.

tr. (resp. ongeveer 25 en ongeveer 26 jaar oud) te Winschoten [Gr] op donderdag 14 mei 1914
met

Gepke Niekamp, dr. van Jan Niekamp en Tjaardina Hinderika Hillinga, geb. te Winschoten [Gr] in 1888, ovl. (ongeveer 59 jaar oud) te Groningen [Gr] op vrijdag 28 nov 1947.


Bronnen:
1.Burgerlijke stand (Genlias): Groninger Archieven, aktenummer 44., S98


Karel Borgman
Karel Borgman.

relatie
met

Trientje Geerds, geb. te Winschoten [Gr] op dinsdag 12 nov 1811, ovl. (61 jaar oud) te Bellingwolde [Gr] op dinsdag 19 nov 1872.

Uit deze relatie een dochter:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Bilta Carels*1811 Winschoten [Gr] †1872 Bellingwedde 60


Karel Hulsing
Karel Hulsing, geb. te Bellingwolde [Gr] circa 1890.

tr. (resp. ongeveer 24 en ongeveer 22 jaar oud) te Bellingwolde [Gr] op zaterdag 23 mei 1914
met

Jacoba Stirler, dr. van Harm Stirler en Klaassien Leemhuis, geb. te Bellingwolde [Gr] circa 1892.


Bronnen:
1.Burg. Stand (Genlias), S470
2.Burg. Stand (Genlias), S467


Karel Spa
Karel Spa, geb. te Wedde [Gr] circa 1873.

tr. (resp. ongeveer 25 en ongeveer 24 jaar oud) te Wedde [Gr] op zaterdag 21 mei 1898
met

Grietje Prenger, dr. van Roelf Prenger en Fennechien Prenger, geb. te Oude Pekela [Gr] circa 1874.


Bronnen:
1.Burg. Stand (Genlias); Gron. Arch.: Aktenr. 24, gem. Bellingwolde., S300
2.Burg. Stand (Genlias); Gron. Arch.: Aktenr. 19, gem. Wedde., S306

Karel de Grote
 
Karel de Grote, geb. te Ingelheim op dinsdag 2 apr 742 volgens Jansen is Karel geboren op 2 april 747 in Prum, ze wordt naar Aken gebracht en gegijseld in 785, ovl. (71 jaar oud) te Aken op donderdag 28 jan 814, begr. te Aken Dom van Aken
In het jaar 805 werd in Aken een bijzonder gebouw, de 33 meter hoge Pfalzkapel van Karel de Grote (747- 814), voltooid. Het gebouw moest plek bieden aan zijn troon en aan zijn reliquien. De inwijding ervan vond plaats op 6 januari 805 door Paus Leo III en de kapel werd gewijd aan Maria.
Karel de Grote was een bijzonder mens. Hij trouwde in zijn leven vier keer en had 11 echtelijke en 7 onechtelijke kinderen. Hij verbond zijn Christelijke geloof met het antieke denken en de Germaanse erfenis. Zijn leven wordt door zijn chronist Einhardt beschreven in zijn Vita Caroli Magni. De Germanen mochten de stad Aken niet. Karel wel, hij besloot de stad uit te bouwen tot hoofdplaats van zijn rijk. Zijn besluit verkondigde hij in juni 787 in Worms. Hij koos voor Aken omdat deze plaats het middelpunt vormde van het Karolingische rijk, omgeven was door rijke jachtgebieden en over de warmste bronnen van Europa beschikte.
De Dom van Aken werd door Karel de Grote gebouwd op de plek waar vroeger reeds een Keltisch bronheiligdom en de latere Merovingische reliekenkapel met een klein landgoed van Pepijn de Korte (715- 768) had gestaan. Het was de plek waar in de Romeinse tijd vermoeide krijgers baadden in borrelend, heet en onaangenaam riekende bronnen en hier hun wonden heelden. In dit voormalige kuuroord van het romeinse leger, dat rond het jaar 100 na Christus tot een grote militaire badplaats, was uitgebouwd, wilde hij zijn paleis bouwen. De stad had een typisch romeins, rechthoekig stratenpatroon. In de kerstnacht van het jaar 800 werd hij hier tot eerste Europese keizer getroond. Ze was niet alleen als kroningkapel voor Karel de Grote zelf, maar ook voor 26 andere Duitse koningen en keizers, van Otto I (in 936) tot Ferdinand I (in 1531). Allen namen ze in de troon van Karel de Grote plaats, die ook tegenwoordig nog in de bovenste omgang van de Dom staat. Gezeten in de marmeren troon ontvingen ze na de kroning voor het Maria- altaar de eerste huldigingen van de grootten van het rijk. Deze troon uit marmer is extra bijzonder aangezien het marmer uit Jeruzalem geimporteerd werd.
In 768 begon de bouw. Als eerste liet Karel een altaar op 38º precies op de west- oost- as draaien. Hij week ook totaal af van de symetrische structuur van het Romeinse stratenpatroon. Hij hield ook niet, zoals de Romeinen, rekening met de structuur van het terrein, maar bouwde naar voorgegeven maten. De kapel had een goede maat van 144 voet, 12 maal 12 latten (destijds werd in voet en lat gemeten) lang. Twaalf is het heilige getal van de Apokalypse en de maat van de engel. Alle andere maten in de dom zijn ook door 12 te delen.
Op 28 januari 814 stierf Karel de Grote en werd op dezelfde dag in zijn kapel bijgezet. Hij werd begraven in een kist die al 600 jaar oud was en van een Romeins kerkhof stamde. Na dood van Karel werd hij idool van zijn navolgers. Keizer Otto III gaf in 1000 enkele botten van Karel de Grote als relikwie aan zijn relaties. Freidrich I. Barbarossa liet Karel op 29 december 1165 heilig verklaren en de overige botten in een eikenhouten kist overbrengen. Hieromheen kwam de zogenaamde Karlsschrein, een prachtig versierde grafkist met daarop de zestien voor Aken belangrijke koningen in plaats van de Apostelen. Deze grafkist staat tegenwoordig in het koor van de Dom. Sinds 1200 pelgrimeren uit heel Europa vrome pelgrims naar het graf van Karel de Grote. Sinds 1349 werden bij de Aken- Fahrten de kostbaarste heiligdommen getoond die ten noorden van de Alpen bestaan. Dit zijn de bijbelse heiligdommen, de luiers van Jezus, het kleed dat Maria droeg in de Kerstnacht, het onthoofdingsdoek van de heilige Johannes en de lendedoeken van Jezus. Deze worden alle zeven jaar getoond, de volgende keer is in 2014.
De bouwer van de kerk, Odo van Metz, probeerde in de maten van de Dom ook de maten van de geheime Openbaringen (21e hoofdstuk) van Johannes, in het bijzonder die van het heilige Jeruzalem, te gebruiken. In het 7e Visioen toont een engel Johannes namelijk het hemelse Jeruzalem, dit fonkelde als een edelsteen, als een kristal en had grote hoge muren met twaalf stadspoorten en boven de poorten twaalf engelen. De stadsmuur had twaalf grondstenen waarop de namen van de twaalf Apostelen te lezen waren. De stad was een vierkant en har lengte, breedte en hoogte waren van gelijke omvang. De stad werd met een gouden maatstok opgemeten en bleek 12000 stadien groot te zijn. De muur had een lengte van 144 ellen. In een wij- inscriptie van de bouwer staat te lezen „ Zijn de levende stenen tot een vredige eenheid verbonden en stemmen ze in ieder deel in aantal en grootte overeen, dan zal het werk van de Heer, die de hal geschapen heeft, stralen“.
En inderdaad, de bouwmeester van de dom heeft het klaargespeeld de ideale maten van het heilige Jeruzalem in een kerkgebouw te verwezelijken. De plattegrond van de dom is een octogoon (achthoek) met daarin de getallen uit het 7e Visioen van de openbaring. De el werd in de Karolingingische voet verandert (een Karolingische voet is circa 30 centimeter) en in een schema ingebracht waarin de getallen 7, 12 en 144 een grote rol spelen. De Karolingische voet maal twaalf geeft een grondoppervlak van 4 meter.
In de jaren 70 van de 20e eeuw stelde de fotograaf Herman Weisweiler bovendien ook nog vast dat de dom een geweldig astrologisch monument is. In zijn boek „Das Geheimnis Karls des Großen- Astronomie in Stein: Der Aachener Dom“ legt hij verbindingen tussen het oktogoon in Aken, de Duitse Externsteine en het Britse Stonehenge, die allen op de 51e breedtegraad liggen. Zo is het grondplan en de straal van het Akense oktogoon gelijk aan die van de heidense cultusplek in Stonehenge. Beiden vormen ze een oktogoon. Niet zo vreemd, want zijn beste vrienden waren Ieren en zijn chef- raadgever Alkuin was Angelsaksisch en astronoom. Zij moeten Stonehenge gekend hebben. Ook de maten van de Pyramide van Cheops zijn in de Dom terug te vinden. En daarnaast verschijnen al deze maten gespiegeld in het Lotharkruis in de Domschat.
Dit alles zou door Karel de Grote geplant zijn om een monument te plaatsen voor de astrologische kennis in zijn tijd. Het was een soort astrologische klok. Zijn dienaren konden bijvoorbeeld het precieze tijdstip van het Paasfeest en daarmee de afloop van de rest van het jaar berekenen. Dit is ook tegenwoordig nog te zien. Op de dag van de Zomerzonnewende treffen de invallende zonnestralen de marmeren keizerstroon. Dit gebeurt bij zonsopgang, als de zon haar meest oostelijke punt bereikt. Op deze dag treffen de stralen ook het midden van de door Friedrich I Barbarossa geschonken kroonluchter. Op de dag van de Winterzonnewende vallen de stralen op het Christussymbool. Helaas bestaan de beide ramen waardoor het licht zou moeten invallen niet meer.
In 1802 werd de dom op wens van Napoleon moederkerk van een groter bisdom. Dit bisdom wordt weer opgeheven na het vertrek van Napoleon en het toevallen van Aken aan Pruisen.
In 1930 wordt het tweede Akens bisdom opgericht.
Origineel in de dom is nu nog de troon van Karel de Grote, 20 antieke zuilen uit Italie, vier bronzen deuren, 8 bronzen hekken (van rond 800). Het gouden altaar (rond 1000), de door Friedrich I Barbarossa geschonken kroonluchter met een doorsnede van 4,20 meter, ontstaan in 1165, welke ook nog eens de maten van het hemelse Jeruzalem toont. En de bonte ramen in het schip uit 1414.
Albrecht Dürer was in 1525 heel enthousiast over Aken, hij berichtte: „ Da hab ich gesehe alle herrlichen Köstlichkeiten, des gleichen keiner, der bei uns lebt, köstlicher Dinge gesehen hat“.
Wolfsdeuren.
De Karolingische Wolfsdeuren van het hoofdportaal van de Dom van Aken zijn iets bijzonders. Deze bronzen deuren herinneren aan Romeinse bronzen deuren en zijn niet alleen de eerste Middeleeuwse deuren, maar ook de eerste die gegoten zijn ten noorden van de Alpen. Ze werden gegoten te Aken. Elke deurvleugel is uit één stuk gegoten, de leeuwenkoppen zijn erop geklonken. De thans verdwenen ringen in de leeuwenkoppen speelden eertijds een rol bij de rechtsspraak. In de rechter leeuwenkop bevindt zich de zogenaamde duivelduim, een stut voor de ring die voortkomt uit de Domsage, waarbij de duivel het geld voor de bouw van de Dom zou hebben gegeven in ruil voor de eerste ziel die het godshuis betrad. Toen de Akenaren vervolgens een wolf de Dom binnenleiden en de Duivel diens ziel reeds had gegrepen sloeg hij woedend de deuren dicht waarbij zijn duim achterbleef (Naar: Olaf en Lisa Op den Kamp, "Eifelnatur". Stephany, 1984).



Aantekeningen bij Karel de Grote.
Karel de Grote (Duits: Karl der Große en Karl I von Franken; Frans en Engels Charlemagne; Latijn Carolus Magnus; Jupille, (waarschijnlijk) 2 april 742 - Aken, 28 janua ri 814) was van 771 tot aan zijn dood koning der Franken; daarbovenop werd hij in 800 tot keizer van het Westen gekroond. Karel was de zoon van P epijn de Korte en Bertrada van Laon bijgenaamd "Bertrada met de grote voe ten". Er zijn geen portretten van Karel bekend maar wij weten van zijn bi ograaf Einhard en omdat zijn skelet in Aken bewaard bleef dat hij met e en lengte van 1 meter en 93 centimeter bijzonder groot van stuk was. Kar el was rossig, droeg een snor en had een "vooruitstekende buik". Karel we rd in de 12e eeuw heiligverklaard maar wordt alleen in Aken vereerd.
Pepijn de Korte, de zoon van Karel Martel, was de eerste koning van het H uis der Karolingen, de dynastie die van 751 tot 987 zou heersen. Na de do od van Pepijn in 768 werd zijn koninkrijk verdeeld onder Karel en diens b roer Carloman. Carloman stierf op 5 december 771, waarna Karel koning we rd van het gehele Frankische rijk.
*.
Uitbreiding van zijn rijk.
In de in totaal 46 jaren van zijn heerschappij voerde Karel meer dan 50 o orlogen, wat voor een middeleeuwse vorst meer dan gemiddeld is. Zijn voor naamste vijanden waren de Saksen, de Friezen en de *.
Longobarden.
Wat als een strafexpeditie tegen de heidense Saksen en Friezen begon, we rd al gauw een uitgebreide veroverings- en geloofsoorlog die 32 jaar la ng zou aanslepen, tot aan de uiteindelijke onderwerping van dit oosteli jk buurvolk in het jaar 804. Tijdens deze Saksenoorlogen ontstond het kwa de gezegde van de "bekering met ijzeren tongen", waarmee de gedwongen ker stening met de zwaarden der Franken bedoeld werd. Hiertoe vaardigde Kar el een decreet uit, de Capitulatio de partibus Saxoniae, waarin voor het eerst in de westerse geschiedenis een gewelddadige bekeringspolitiek we rd bedreven. In 797 vaardigde Karel een nieuw decreet uit onder invloed v an zijn raadgever Alcuinus dat een ietwat zachtere bekeringspolitiek voor schreef. Dit decreet was de Capitulare Saxonum. In 782 kwam het tot het r oemruchte bloedbad van Verden, waar volgens niet volledig betrouwbare bro nnen 4500 Saksische opstandelingen onthoofd zouden zijn. In 785 bekeerde de hertog van de Saksen, Widukind, zich tot het christelijk geloof. Hierm ee waren de Saksen overwonnen.
Aan de oorlog tegen de tweede vijand, de Langobarden, ging een politiek c onflict vooraf: toen de usurpator Pepijn de Korte de laatste Merovingisc he koning had afgezet en in 756 door paus Stefanus tot koning der Frank en werd gezalfd, beloofde hij in ruil de kerkvorst alle gebieden te schen ken die hij op het Byzantijnse rijk zou veroveren. Dit is de zogenaamde P epijnse Schenking, hoewel de man in werkelijkheid nooit verder ging dan e en belofte. Concreet ging het om het Exarchaat van Ravenna (de exarch w as de Byzantijnse militaire bevelhebber in Italië), de Pentapolis (letter lijk De Vijf Steden, nl. Ancona, Fano, Pesaro, Rimini en Sinigaglia) en h et ducaat Rome (zo genoemd naar de dux, de Byzantijnse provinciegouverne ur in Italië). Toen dat gebied in 773 door de Langobardenkoning Desideri us ingenomen werd, riep paus Adrianus I in 773 Karel te hulp. Daarop ruk te de Frankenkoning naar Italië op, belegerde en veroverde er de Langobar dische hoofdstad Pavia, zette Desiderius af en vernieuwde de schenkingsbe lofte van zijn vader aan de paus. Het desbetreffende gebied tussen Rome en Ravenna stelde Karel expliciet onder Frankische bescherming. Op Paasd ag 774 trok hij Rome binnen en werd er als een keizer onthaald en geëer d. Met toestemming van de paus noemde Karel zich voortaan "koning der Fra nken en der Langobarden".
In 788 werd met Beieren het laatste stamhertogdom bij het Frankische ri jk ingelijfd. De opstandige hertog Tassilo III werd voorgoed onderworpe n, nadat hij tweemaal in opstand kwam tegen Karel. In 795-796 volgde de o nderwerping van het Avarenrijk (op de plaats van het huidige Kroatië, Tsj echië, Slowakije en West-Hongarije) aan de Oostgrens. In 810 moest Karel naar Friesland oprukken om daar de Deense Vikingen tot staan te brengen. In 811 dwong Karel de Denen het riviertje de Eider als oostgrens te aanva arden om zo de invallen van de Vikingen te voorkomen. En ook al bleef in 778 zijn veldtocht tegen de Moren in Spanje zonder groot gevolg, toch k on hij nog het gebied onmiddellijk ten zuiden van de Pyreneeën veroveren en het als de Spaanse Mark bij het Rijk voegen. Meteen was ook de opmars van de islam tot staan bracht. Hier vond zijn neef Roland de dood door de Basken. Door zijn oom Karel de Grote was hij belast met de verdedigi ng van de achterhoede. In een ravijn, die de Roncesvalles-Pas wordt genoe md, werd hij ingesloten. Hij blies op zijn hoorn, genaamd "Olifant" en sl oeg zijn zwaard "Indural" stuk op een steen. Olifant werd gehoord door Ka rel de Grote, maar zijn hulp kwam (net) te laat. In 792 werd er door Hish am I, de Emir van Córdoba opgeroepen tot een jihad tegen de Franken. De ze jihad vond plaats in 793 en werd verslagen door een neef van Karel in Orange.
Zo had Karel een groot gedeelte van het vroegere West-Romeinse Rijk (en g rote gebieden die erbuiten lagen) verenigd onder zijn heerschappij. Op h et toppunt van zijn macht heerste hij over een gebied dat reikte van de E lbe en de Oder tot aan de Pyreneeën, en zo uitgestrekt was dat het een ge duchte concurrent voor de wereldmacht Byzantium ging vormen. Wat ooit e en kleine Germaanse inplanting op vroeger Romeins territorium was, bleek nu Byzantiums gelijke als legitieme opvolger van het Romeinse rijk.
*.
Het kiezerrijk.
In 799 volgde een gebeurtenis die de politiek van Karel de Grote in nieu we banen zou leiden: in april van dat jaar stonden enkele vooraanstaande leden van de pauselijke curie tegen paus Leo III op en verdreven hem uit Rome. Over de achtergrond van deze zaak is niets bekend; vast staat alle en dat de vlucht Leo tot bij Karel in Paderborn voerde. Er bestaan welisw aar geen geschreven verslagen van het beraad tussen paus en koning, maar de uitkomst ervan is duidelijk: in zijn hoedanigheid van beschermheer v an Rome liet Karel de weggejaagde kerkvorst naar de Eeuwige Stad teruglei den om hem daar opnieuw in zijn waardigheid te bevestigen. De keizerkroni ng die zou volgen, moet van meet af aan in de overeenkomst opgenomen zi jn geweest. En dus trok Karel in 800 naar Rome, waar hij door het begeest erde volk en de paus bij de Sint-Pietersbasiliek werd ontvangen. In het b ijzijn van de Romeinse senaat, de bisschoppen, de abten en de edelen verh inderde de machtige Frankenkoning er vervolgens een synode die de aantijg ingen tegen Leo III diende op te helderen. Uiteindelijk moest de (gedwong en) bereidheid van de paus om een reinigingseed af te leggen volstaan om hem opnieuw volledig te rehabiliteren.
Op 25 december van het jaar 800 werd Karel door paus Leo III gekroond t ot keizer van het 'West-Romeinse Rijk', een titel die sinds 476 niet me er in West-Europa gebruikt was. Volgens de “Vita Leonis” (Het leven van L eo) zette Leo III op Kerstdag in Sint-Pieters eigenhandig de keizerskro on op Karels hoofd. Het hele gebeuren kan niet langer dan vijf minuten he bben geduurd; haar betekenis voor Europa is echter van een buitengewone d raagwijdte: van toen af aan droeg Karel de Grote naast zijn titels van ko ning der Franken en Longobarden, beschermheer en verdediger van de Kerk, patroon en behoeder van de christelijke plaatsen in het Heilige Land ook die van Imperator en Augustus van de Romeinen. Men moet er ongetwijfeld v an uitgaan dat hij zich niet zozeer als keizer der Romeinen dan wel keiz er over de Romeinen zag, als een christelijke wereldheerser van Frankisc he nationaliteit, in opvolging van Constantijn de Grote, die in 313 de ch ristenen vrijheid van godsdienst in het Romeinse Rijk had geschonken. De aanspraak steeg dus ver boven het feitelijke keizerschap uit.
Bij Eginhard, biograaf en tijdgenoot van Karel de Grote, luidt het: "Vand aar begaf Karel zich naar Rome, om orde op zaken te stellen in de Kerk. D at nam de hele winter in beslag. Bij deze gelegenheid verwierf hij de kei zers- en augustustitel, wat hem aanvankelijk zo tegenstond dat hij verkla arde de kerk op die feestelijke hoogdag nooit vrijwillig betreden te hebb en indien hij enig vermoeden had gehad van de bedoelingen van de paus". D at Karel inderdaad door de kroning verrast werd, is onwaarschijnlijk. To ch lijkt hij zich te hebben geërgerd aan de aard en de manier waarop het gebeurde; de uitroeping tot keizer door de paus demonstreerde immers een superioriteit van het pausdom over het keizerschap. En die ogenschijnlij ke superioriteit kwam niet met de werkelijkheid overeen, want het was de paus die op zijn zoektocht naar hulp bij de Frankische koning had aangekl opt. Niettemin kunnen we er van uitgaan dat hij zijn nieuwe waardigheid in de grond verwelkomde; ze verschafte Karel immers een goddelijke goedke uring van zijn daden.
Het zal ook wel kloppen dat Leo III bij Karel sterk op de keizerkroning h eeft aangedrongen. Het betekende immers dat hij onafhankelijker werd van de Oost-Romeinse keizer, die tot dan toe de officiële wereldlijke heers er over de gelovigen van het vroegere Romeinse West-Europa was geweest.
Hiermee ontstond wel het zogenaamde tweekeizersprobleem. Na de ondergang van het West-Romeinse Rijk had Byzantium als legitieme opvolger aanspra ak gemaakt op de universele erkenning van de door haar geërfde keizerstit el. Het Oost-Romeinse Rijk, verzwakt door interne strubbelingen (het icon oclasme) was echter toch niet sterk genoeg om zich te verweren; en bovend ien deed Karel in de periode daarna inspanningen in de richting van een v riendschappelijk vergelijk, zodat Byzantium in 812 met tegenzin officie el het Frankische keizerschap erkende.
Karel knoopte ook diplomatieke betrekkingen aan met de islamitische werel d, in de persoon van Haroen al-Rashid, kalief van Bagdad, van wie hij e en olifant ten geschenke kreeg.
*.
Politiek.
Om zijn rijk makkelijker te kunnen besturen voerde Karel de Grote een cen tralisatiepolitiek die tot uiting kwam in:.
• Het aanstellen van rondreizende ambtenaren (missi dominici of afgevaard igden van de heer, de koning), om de controle uit te oefenen op het grafe lijk bestuur;.
• Het uitvaardigen van algemene wetten; de capitularia, voor alle onderda nen van het Frankische rijk;.
• De veralgemening van de vazalliteit waarbij een vazal zijn bestuurlij ke en militaire diensten aanbood in ruil voor grond.
• De ontwikkeling van een soort eenheidscultuur om via missioneringswerk de banden tussen zijn onderdanen te vestigen of te versterken;.
• De introductie van het pond of livre (van het Latijn libra of weegschaa l) als standaardmaat voor zowel gewicht als geld. Deze standaard vond ing ang in een groot deel van Europa en raakte ook in Groot-Brittannië in geb ruik. Karel zette hiermee overigens de monetaire hervorming van zijn vad er voort.
• Het ontwikkelen van een hofcultuur, die zich spiegelde aan de Byzantijn se.
Het leenstelsel.
Karel maakte in zijn politiek systeem gebruik van de feodaliteit, waarb ij hij bijstand kreeg van de kroonvazallen, de achtervazallen en de achter- achtervazallen in ruil voor onderhoud en bescherming. De kroonvazallen zijn de enige leenmannen die rechtstreeks in dienst van de koning stonden.
De laagste in rang waren de graven, die voor Karel het plaatselijk bestu ur uitoefenden. Als ambtenaren bleven ze hem verantwoording schuldig en de functie was niet erfelijk. Door het verval van het centrale gezag zoud en deze plaatselijke bestuurders steeds meer macht en gezag aan zich trek ken, waardoor het systeem zich kon ontwikkelen - of ontaarden zo je wil - tot de middeleeuwse feodaliteit, die grotendeels tot in de Nieuwe Ti jd gehandhaafd bleef.
Feodaal is afgeleid van het Latijn feodum of leengoed; het is afgeleid v an een Germaans woord dat bezit betekende en verwant is met ons vee. Een vazal was een trouwe dienaar, gwas in het Germaans.
*.
Godsdienstig werk.
Het voornaamste streven van Karel de Grote was de christelijke godsdien st diep in het hart van zijn onderdanen te planten en deze tot grondslag van staat en maatschappij te maken.
Zowel zijn onderwijsbemoeiingen als zijn wetten (capitulariën) tonen dit overtuigend aan. Hij gaf voorschriften voor bisschoppen en priesters omtr ent hun plichten als zielzorgers; voor de leken omtrent het onderhouden v an kerkelijke wetten en godsdienstplichten. Koninklijke zendboden, gewoon lijk voorname leken en bisschoppen, werden regelmatig naar alle delen v an het rijk gezonden om over de uitvoering van de bepalingen te waken.
Ook met de zuiver leerstellige kwesties van de Kerk bemoeide hij zich en verschillende synoden werden op zijn last en in zijn tegenwoordigheid geh ouden. Op enkele daarvan bevorderde hij zelfs uitspraken of eisen die teg en de Algemene Concilies (bijvoorbeeld inzake de beeldenverering) en teg en de Pausen (zoals inzake het Filioque) ingingen.
Inmenging in kerkelijke aangelegenheden door een wereldlijk vorst was in Karels tijd gebruikelijk; met name zijn 'keizerlijke collega' in Constant inopel bemoeide zich intensief met de kerkelijke dogma's en theologie en in sommige gevallen stelde deze zelfs patriarchen aan of zette ze af als hem dit beter uit kwam. Staatkundige ideeën als scheiding van kerk en sta at kwamen pas zo'n duizend jaar later tot ontwikkeling, ten tijde van de Franse Revolutie van 1789.
*.
Cultureel beleid.
Op zijn reizen naar Italië had Karel de Grote een heel andere wereld ler en kennen; hij zag de monumenten van Rome en maakte in Ravenna kennis m et de verfijnde Byzantijnse cultuur. Dat alles wilde hij ook in het noord en introduceren, dus werden de kunst en de wetenschap bevorderd.
Hoewel zijn leven lang ongeletterd - hij en zijn opvolgers konden nauweli jks hun naam schrijven - was Karel bedreven in de rekenkunde en de sterre nkunde, en sprak hij verschillende talen. Zijn eigen taal -die men naar b elieven een Frankisch dialect van het Westgermaans of als een vroege vo rm van Oudnederlands mag beschouwen- was hij niet vergeten. Er is bijvoor beeld bekend dat hij volksverhalen in het Frankisch liet optekenen. Het b oek is echter verloren gegaan.
Omdat hij besefte dat regeren kennis vereiste, richtte hij scholen op, wa ar de zonen van de adel konden worden opgeleid voor de staatsdienst. De ze werkwijze heeft het niet lang volgehouden; de edelen waren veel meer g eïnteresseerd in bezit, wapens en paarden. Lange tijd waren het daarom in West-Europa enkel de geestelijken die het schrift beheersten; alles w at we uit deze periode kennen, komt uit hun pen en is daarom ook sterk do or hun inzichten gekleurd.
De vereenvoudiging van het Merovingische schrift, in de vorm van de veel beter leesbare Karolingische minuskel, legde de basis voor het schrift v an de Germaanse en Romaanse talen. Een prachtig resultaat hiervan is de C odex Aureus, een godsdienstig boek dat hij in een abdij liet vervaardigen .
Op architectonisch vlak realiseerde hij de kapel van zijn palts te Aken, een achthoekig bouwwerk dat lange tijd als inspiratiebron voor de bouw v an kerken heeft gediend. Naar verluidt zouden de zuilen en enkele stenen fragmenten uit Italië zijn aangevoerd.
Dit alles leidde tot de opleving van het culturele leven, de Karolingisc he Renaissance.
*.
Dood en opvolging.
Nadat Karel de Grote op 28 januari 814 was overleden, werd hij begraven in zijn eigen kapel te Aken, die de kern van de huidige kathedraal vorm t. Zijn nakomelingen worden Karolingen genoemd.
Zijn enige nog levende zoon, Lodewijk de Vrome volgde hem op, waardoor h et wederopgestane "West-Romeinse rijk" nog een generatie lang ongedeeld z ou blijven. Na Lodewijk de Vrome werd het rijk naar Frankisch recht ond er diens drie zonen verdeeld, waarmee ruwweg de basis werd gelegd voor w at later Frankrijk en het Heilige Roomse Rijk zouden worden. Om het Midde nrijk van Lotharius I die geen opvolger had, draaide en draait echter t ot in de 21e eeuw menig Europees conflict. Het was een constant gevecht t ussen de 'Romaanse' en 'Germaanse' cultuur in Vlaanderen, Elzas-Lotharing en en Noord-Italië.
In 1165 werd hij heilig verklaard door de aartsbisschop van Keulen en m et steun van tegenpaus Paschalis III, maar tegen de wil van paus Alexand er III. Zijn verering wordt gedoogd sinds 1176, maar is niet officieel er kend. Zijn feestdag is op 28 januari. Karel de Grote is de patroonheili ge van de leraren, de makelaars en tingieters.
*.
Stamvader.
Onder genealogen wordt, op rekenkundige gronden, wel eens beweerd dat vri jwel alle Europeanen van Karel de Grote zouden afstammen. Karel de Grote zou weliswaar vele kinderen hebben verwekt, doch daartegenover staat dat vele van zijn historisch betuigde afstammelingen slechts een beperkt nako melingsschap hebben gekend. Van de huidige Europese vorsten is bekend d at zij allen van Karel de Grote afstammen. Lord Mountbatten was trots op een zelfgemaakte stamboom die aantoonde dat hij, in de 35e generatie, v an de grote keizer afstamde. Ook Floris I van Holland is een afstammeli ng van Karel de Grote.
Huwelijk en kinderen.
Uit zijn huwelijk met Himiltrude:.
• Pepijn met de Bult.
Uit zijn huwelijk met Desiderata van Lombardije (755-): geen kinderen.
Uit zijn huwelijk met Hildegard (758-783) van Zwaben:.
• Pepijn (773-810), koning van Italië (heerste van 781 tot 810).
• Adaltrudis, abdis, gehuwd met graaf Bego van Parijs.
• Karel van Ingelheim (772-811), koning van Neustrië.
• Rotrudis (775-839), gehuwd met graaf Rorico van Maine.
• Bertha (775-825), gehuwd met Angilbert, abt van Sint-Riquier.
• Lodewijk de Vrome (778-841), koning van Aquitanië, keizer (heerste van 814 tot 840).
• Lotharius (780-).
Uit zijn huwelijk met Fastrade van Franconie:.
• Theodrada (785-), abdis van Argenteuil.
• Hiltrudis (787-).
Uit zijn huwelijk met Luitgarde van Alemanië: geen kinderen.
Uit zijn verhouding met Sigrada:.
• Rothaid (784-).
Uit zijn verhouding met Reginopycrha (770-):.
• Drogo (792-), bisschop van Metz, abt van Luxeuil.
• Hugo (794-844), abt.
Uit zijn verhouding met Adelinde:.
• Theodorik (807-819).
Uit zijn verhouding met Madelgardis:.
• Routhildis (807-), abdis van Faremoutiers.
*.
Karel als mens.
Zoveel macht en grootheid laat een strenge, onbuigzame heerser vermoeden, maar dit werd echter weerlegd door de karakterbeschrijving van Einhard. Einhard werd in 770 als zoon van een rijke grondbezitter geboren en was biograaf van Karel de Grote. Hij beschrijft Karel als een inschikkelijke, grootmoedige en tolerante persoon, die echter ook impulsief en overhaast handelde.
Hij was een imposante verschijning, want de grootte van de blonde reus (ca. 1,90m) werd ondersteund door een aanzienlijke buik en een opgeheven, rechte houding. Deze sterke, mannelijke kracht uitstralende mens, ten slotte verwekte hij 19 kinderen, verenigde alle kenmerken van een heerser in zich. Hij sprak naast zijn moedertaal (Frankisch) ook Latijn en Grieks. Bovendien ontwikkelde hij een Frankische grammatica en voerde samen met zijn adviseur Alkuin, een Angelsaksiër die in 735 als zoon van adellijke ouders werd geboren en Karels persoonlijke adviseur was, de algemene schoolopleiding in, waarbij geen onderscheid werd gemaakt tussen knechten en vrije mensen.
Ondanks zijn succes bleef Karel met beide benen op de grond. Zijn kleding verschilde niet veel van die van zijn volk. Van alcohol genoot hij met mate en formele banketten meed hij waar hij kon. Veel liever organiseerde hij zogenaamde „karolingische zaalavonden“, die echt gezellig en los waren, er werd veel en goed gegeten, gemusiceerd en gediscussieerd. Karel was sowieso niet afkerig van echt goed eten, tot ongenoegen van zijn artsen. Bij dergelijke gelegenheden bewees hij ook zijn familiegevoel, want tot de familie behoorde het volledige huishouden inclusief alle bedienden en adviseurs. A propos familie,.
dit was een bijzonder hoofdstuk volgens de huidige maatstaven. Zijn familieleven was zeer uitgesproken, hij overleefde vier echtgenotes en had talrijke onofficiële vrouwen, die destijds “Friedelfrauen” (concubines) werden genoemd. Op deze manier ontstonden 11 echtelijke en 8 buitenechtelijke kinderen. Karel hield ervan te baden in de warme bronnen. Dagelijks ging hij.
twee uur zwemmen en omdat hij zo buitengewoon sociaal was, baadden meestal honderden mensen samen met hem. Een andere voorliefde was de jacht. Vreemden en vrienden waren altijd welkom op Karels hof en hij spande zich steeds in om hen op gepaste wijze te ontvangen.
Kort voor zijn dood, Karel de Grote was 72 jaar, werd het bestuur van zijn rijk moeilijk. Opstanden en rebellie in het binnenland, bedreiging door Frankrijk en Denemarken. Na een jachtongeval kreeg Karel de Grote een borstvliesontsteking, waaraan hij op 28 januari 814 bezweek. Nog diezelfde dag werd hij in.
Aken in de paltskapel (huidige Dom) bijgezet.
*.
Referenties en bronnen:.
- www.aachen-tourist.de.
- C. Ilaender, Karl der Grosse (742-814), layline.de (1997).
- C. Lohmer, art. Karl I. der Grosse, in BBKL III (1992), pp. 1125-1130.
- K-H. Schreiber (ed.), art. Karl I. der Grosse, Genealogie-Mittelalter.de (2002).
- R.E. Sullivan , art. Charlemagne, in Encyclopedia Britannica. Online edition (2007).
- Afstammelingen van Karel de Grote.
- H.Carolus Magnus, keizer (HeiligenNet).
- Karel de Grote (Heiligen-3s).
- (en) Charlemagne (Patron Saint Index) Einhard, Vita Caroli Magni.

  • Vader:
    Pippijn III de Korte1,2, zn. van Karel Martel Ook: Karel der Franken en Rotrudis (Chrotrud), geb. 2 in 7142,2,2, ovl. (ongeveer 54 jaar oud) te St. Denis2 Op 17 kilometer ten noorden van Parijs ligt de laatste rustplaats van vele Franse Koningen en Koninginnen. In de kathedraal van Saint-Denis liggen zij begraven. Omstreeks 750 wordt in opdracht van Pippijn III de Korte een nieuwe kerk gebouwd op de heilige pelgrimsplaats Saint-Denis. Het werk wordt door zijn zoon Karel de Grote voltooid. In de kathedraal liggen veel directe familieleden van Karel de Grote begraven. We noemen enkele namen: Lodewijk VII van Frankrijk, Lodewijk VI van Frankrijk, Hendrik I (Capet) van Frankrijk, Robert II de Vrome van Frankrijk en vrouw Constance van Provence, Ermentrudis van Orleans, Karel Martel, Pippijn III de Korte en zijn vrouw Bertrade van Laon. Dit laatste echtpaar zijn de ouders van Karel de Grote op zaterdag 24 sep 7682,2, begr. te Parijs St. Denis, tr. (resp. ongeveer 26 en ongeveer 19 jaar oud) in 740.
 

tr. (ongeveer 25 jaar oud) (1) in 768
met

Himiltrudis, ovl. circa 770, begr. te Nivelles [Fra] Ze wordt begraven in het klooster aldaar.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Pippijn*770  †811  41
Alpais*767  †852  85

tr. (2), (gesch. in 771)
met

Desiderate van Lombardije1, dr. van Desidirius der Lombarden en Ansa Nn, geb. 1 in 7551,1, ovl. 1,1.


Aantekeningen bij Desiderate van Lombardije.
Desiderata van Lombardije (750-) was een dochter van Diederik van Lombard ije en van Ansa. Zij huwde in 769 met Karel de Grote, maar werd al spoed ig verstoten. Dit huwelijk was het enige dat in die periode gesloten we rd met een buitenlandse partner.

tr. (resp. 29 en ongeveer 14 jaar oud) (3) te Aken op 30 apr 771
met

Hildegard (Houdiard) in de Vinzgouw1,2, dr. van Gerold van de Vinzgouw en Imma van Allemanië, geb. 2 circa 7571,2,1,2,1,2, ovl. (ongeveer 26 jaar oud) te Thionville1,2 op 30 apr 7831,2 Jansen noemt Diedenhofen als sterfplaats1,2, begr. te Metz Zij is begraven in de abdij Saint-Arnoul. (Jansen noemt de St. Jakob)1,1.


Aantekeningen bij Hildegard (Houdiard) in de Vinzgouw.
De zalige Hildegard (ca. 757 - Thionville, 30 april 783) was een dochter van de Alemanse markgraaf Gerold I van Vintzgau en Emma. In 771 werd zij de derde vrouw van Karel de Grote, na Désirée van Lombardije. Zij richt te vele kloosters en kerken op. Zo stichtte zij o.m. de abdij van Kempte n. Zij had met Karel de Grote negen kinderen.
Karel de Jonge (772-811).
Adelheid (?-774).
Rotrude (775-810).
Pepijn (777-810).
Lodewijk I (778-840).
Lotharius (778-779).
Berthe (779-823).
Gisele (781-814).
Hildegarde (782-783).
Haar feestdag is op 30 april. Zij is de patroon van de zieken.

Uit dit huwelijk 8 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Karel*772  †811 Beieren [Deu] 39
Koning Pippijn I (Karloman)*773 Rome †810 Milaan 37
Bertha*775  †825  50
Rotrud (Rotrudis)*775  †810  35
Koning, keizer Lodewijk I*778 Chasseneuil †840 Ingelheim 6210 
*778  †780  2
Gisela*781  †814  33
Hildegardis*782 Thionville †783 Metz 1

tr. (resp. 41 en ongeveer 18 jaar oud) (4) in okt 783
met

Fastrade van Franconie, dr. van Radulf van Franconie en Nn, geb. in 765, ovl. (ongeveer 29 jaar oud) te Frankfurt Am Main [Deu] op 10 aug 794, begr. te Mayence [Fra] Basiliek van Saint-Alban in Mainz.

Uit dit huwelijk 2 dochters:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
*785  †853  68
*787  †814  27

tr. (resp. ongeveer 52 en ongeveer 20 jaar oud) (5) circa 795
met

Luitgardis van Alemanië, geb. circa 775, ovl. (ongeveer 25 jaar oud) te Tours op donderdag 4 jun 800, begr. te Tours Hij is begraven in de kerk van Saint-Martin.

tr. (ongeveer 63 jaar oud) (6) in 806
met

Madelgard(Is), ovl. na 800.

Uit dit huwelijk een dochter:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Abdis Routhildis*807  †852  45

tr. (resp. ongeveer 57 en ongeveer 30 jaar oud) (7) circa 800
met

Reginopycrha (Regina) Jansen noemt haar Renina N , geb. in 770, ovl. (minstens 32 jaar oud) tussen 802 en 806.

Uit dit huwelijk 2 zonen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Bisschop Drogo*801  †855 Bourgogne [Fra] 54
*804  †844 Angoumois [Fra] 40

tr. (ongeveer 57 jaar oud) (8) circa 800
met

Sigrada.

Uit dit huwelijk een zoon:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
*784     

relatie (9)
met

Adelindis, ovl. na 807.

Uit deze relatie een zoon:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
*807  †819  12

tr. (10)
met

Nn .

Uit dit huwelijk een dochter:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Redburga     



Bronnen:
1.Genealogie van Bernd Josef Jansen, BJ Jansen
2.Afgeschermd, Wikipedia
3.ES NF Band I.1 Tafel 4, S807

Dossier:

Karel Martel
 
Karel Martel Ook: Karel der Franken, geb. op maandag 23 aug 686 (676) Karel Martel is een bastaardzoon van Pippijn II, Hofmeier van Austrasië en hertog van Brabant, hertog van Franken. Hofmeier van Neustrië in 719, koning der Franken in 737, ovl. (55 jaar oud) te Quierzy [Fra] (te Ciersy) op zaterdag 22 okt 741, begr. te Parijs Begraven in het klooster aldaar, te Parijs St. Denis.



Aantekeningen bij Karel Martel Ook: Karel der Franken.
Karel Martel (Herstal, 23 augustus 676 - Quierzy, 22 oktober 741) was hof meier van het Frankische Rijk. Zijn bijnaam Martel (klemtoon op de laats te lettergreep) betekent hamer, namelijk die de Arabieren 'vermorzelde'.
Karel Martel werd geboren in Herstal in het huidige Wallonië, in België. Hij was een onechte zoon van Pepijn II en zijn concubine Alpaida. Hij wi st zich met zijn aanhang tegenover zijn jongere halfbroers, de Pepiniden en rechtmatige erfgenamen van de Pepijn II, door te zetten en werd daarm ee de stamvader van de Karolingische dynastie.
*.
Leven.
In de onzekere toestand na de dood van Pepijn in 714 had de Friese koni ng Radbod Utrecht heroverd op de Franken en met zijn vloot in 716 zelfs K eulen bedreigd tijdens de Slag bij Keulen, die de Friezen wonnen. De eers te overwinning na deze nederlaag was in 716 in de Slag bij Amel. Daar ver sloeg hij de Neustrische koning Chilperik II door een hinderlaag. In 717 maakte Karel Martel zich van de regering meester. Het jaar daarop verdre ef hij de Saksen en won waarschijnlijk ook Utrecht terug. In 734 verslo eg hij de Friezen in de Slag aan de Boorne, waardoor de rijksgrens bij de Lauwers kwam te liggen.
Karel Martel is het bekendst door zijn overwinning in de Slag bij Poitie rs in 732, die gezien wordt als de "redding van Europa van de Arabieren ". Martels Frankische leger versloeg een Arabisch leger, dat de islam tra chtte te verspreiden. Hoewel de Arabieren Europa niet geheel konden verov eren, slaagden ze er toch in het Iberisch Schiereiland en een groot deel van Zuid-Frankrijk te bezetten. Toch wordt door verschillende geschiedkun digen het belang van deze slag in twijfel getrokken. Sommige moderne hist orici zijn geneigd dit feit te relativeren en stellen dat vooral het rela tief koude klimaat van Frankrijk en de natuurlijke grenzen van Spanje er oorzaak van zijn dat de moslims zich terugtrokken.
Anderen, zoals de schrijver Rolf Palm, auteur van het boek genaamd De Ara bieren, betogen zelfs dat er geen sprake was van een slag om Poitiers, ma ar dat het een schermutseling betrof tussen het leger van Karel Martel en een groep Moorse soldaten die op de verkenningstocht waren naar de gou dschat bij het graf van Sint-Maarten te Tours.
De graftombe van Karel Martel, in de Saint-Denisbasiliek.Hier komt nog b ij dat de toenmalige Kalief in Damascus, Al-Walid ibn Abd al-Malik, aan de overste van generaal Tariq ibn al Ziyad, Musa bin Nusair, te kennen h ad gegeven niet geïnteresseerd te zijn in een invasie van West-Europa. Er wordt gespeculeerd dat de reden was dat de kalief van Damascus wilde v oorkomen dat hij (al dan niet gedeeltelijke) controle over delen van het rijk zou moeten verliezen wegens het buitenproportioneel uitdijen van h et rijk.
In het volgende decennium leidde Karel het Frankische leger tegen de oost elijke hertogdommen Beieren en Alemannië, en tegen de zuidelijke hertogdo mmen Aquitanië en Provence. Hij trad op in het conflict met de Saksen, m et gematigd succes, maar de volledige overwinning op de Saksen zou echt er voor zijn kleinzoon Karel de Grote zijn.
Karel Martel sterft op 22 oktober 741 in Quierzy, in het huidige departem ent Aisne (Frankrijk). Hij ligt nog altijd begraven in de Saint-Denisbasi liek te Saint-Denis, nabij Parijs.
*.
Huwelijken en kinderen.
Karel Martel was getrouwd met Rotrudis (690-724). Ze hadden de volgende kinderen:.
• H. Hadeloga (710-750) (?).
• Carloman (713-755),.
• Pepijn de Korte (714-768).
• Bernard (?-784) (onwettig).
• H. Landrada (?).
• Chiltrudis (716-754), gehuwd met hertog Odilo van Beieren (?-748), en m et Grifo (?-753).
• Oda.
Na de dood van Rotrudis in 724 huwde Karel Martel de Beierse Swanahilde. Uit dit huwelijk werd geboren:.
• Grifo (726-752).
Karel Martel had ook kinderen bij zijn maîtresse (Ruadheid).
• Bernard (geboren vóór 732-787).
• Hieronymus.
• Remigius, aartsbisschop van Rouen.
• Ian.

tr. (1)
met

Rotrudis (Chrotrud) , dr. van Lambert II van Neustrië en Chrodelind der Franken.

Uit dit huwelijk 7 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Pippijn III*714  †768 St. Denis 54
Carloman III*713 Austrasië [Fra] †755 Monte Cassino [Ita] 42
  †690   
     
Chiltridus (Hiltrud)*716  †754  38
  †784   
*710  †750  40

tr. (resp. ongeveer 37 en ongeveer 14 jaar oud) (2) in 724
met

Swanehild van Beieren1 (Swanahilde), dr. van Tassilo II van Beieren en Imma Nn, geb. circa 7101,1, koning der Franken in 727, ovl. (minstens 31 jaar oud) na 7411,1.

Uit dit huwelijk een zoon:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Grifo*726  †752  26

tr. (3)
Ruaheid was de maitresse van Karel Martel
met

Ruodhaid Ook: Ruaheid van Trier1, dr. van Liutwin van Trier en Wiligarde van Beieren (van Trier), geb. in 6901,1,1, ovl. (ongeveer 34 jaar oud) in 7241,1.


Aantekeningen bij Ruodhaid van Trier.
Komt ook voor als Chrotrud. Zij is de eerste vrouw van Karel Martel en de moeder van Pepijn en wordt niet in de oude annalen genoemd, met uitzondering van de dood van een zekere Rotrude in 724, hetgeen automatisch inhoudt dat het een persoon van grote importantie is geweest. Mede door de perfecte synchronisatie met Karel’s tweede huwelijk wordt aangenomen dat Rotrude de eerste vrouw van Karel is geweest.

Uit deze relatie 4 zonen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Hieronymus*727  †775  48
Bernhard*732  †787  55
     
     




Bronnen:
1.Genealogie van Bernd Josef Jansen, BJ Jansen

Dossier:


Karel van Ingelheim
Karel van Ingelheim, geb. circa 772, functie, ovl. (ongeveer 39 jaar oud) te Beieren [Deu] op zondag 4 nov 811.


Aantekeningen bij Karel van Ingelheim.
Neustrië ontstond in 511, toen de Merovingische koning Clovis stierf en z ijn rijk volgens de Frankische gewoonte verdeeld werd onder zijn zonen..
Het gebied werd geografisch begrensd door de Schelde in het noorden en de Loire (Aquitanië) in het zuiden. Het grensde westelijk aan de Atlantis che Oceaan en Bretagne, noordoostelijk (van de Schelde tot aan Champagn e) aan Austrasië en zuidoostelijk aan Bourgondië..
Meer dan honderd jaar lang voerde Neustrië oorlogen met zijn buurland, Au strasië, het oostelijke deel van het vroegere Frankische rijk..
Ondanks de oorlogen werden de twee gebieden twee keer even verenigd. Vo or de eerste keer door Chlotarius I. Na zijn dood werden de oorlogen tuss en de twee landen voortgezet. Clothar II kon opnieuw de twee gebieden ver enigen, maar weer slechts voor een korte periode. Hierna kregen de hofmei ers echter de macht in handen..
In 687 kon Pepijn van Herstal, hofmeier van Austrasië, Neustrië verslaan bij Tertry, en verenigde de twee landen, nu voorgoed..
Toen zijn kleinzoon, Pepijn de Korte, koning der Franken werd en ook Bour gondië overwon, begonnen de namen Austrasië en Neustrië en hun onderlin ge grenzen te vervagen en werd enkel nog maar gesproken over het Frankisc he Rijk.

  • Vader:
    Karel de Grote, zn. van Pippijn III de Korte en Bertrade (Bertha) van Laon, geb. te Ingelheim op dinsdag 2 apr 742 volgens Jansen is Karel geboren op 2 april 747 in Prum, ze wordt naar Aken gebracht en gegijseld in 785, ovl. (71 jaar oud) te Aken op donderdag 28 jan 814, begr. te Aken Dom van Aken
    In het jaar 805 werd in Aken een bijzonder gebouw, de 33 meter hoge Pfalzkapel van Karel de Grote (747- 814), voltooid. Het gebouw moest plek bieden aan zijn troon en aan zijn reliquien. De inwijding ervan vond plaats op 6 januari 805 door Paus Leo III en de kapel werd gewijd aan Maria.
    Karel de Grote was een bijzonder mens. Hij trouwde in zijn leven vier keer en had 11 echtelijke en 7 onechtelijke kinderen. Hij verbond zijn Christelijke geloof met het antieke denken en de Germaanse erfenis. Zijn leven wordt door zijn chronist Einhardt beschreven in zijn Vita Caroli Magni. De Germanen mochten de stad Aken niet. Karel wel, hij besloot de stad uit te bouwen tot hoofdplaats van zijn rijk. Zijn besluit verkondigde hij in juni 787 in Worms. Hij koos voor Aken omdat deze plaats het middelpunt vormde van het Karolingische rijk, omgeven was door rijke jachtgebieden en over de warmste bronnen van Europa beschikte.
    De Dom van Aken werd door Karel de Grote gebouwd op de plek waar vroeger reeds een Keltisch bronheiligdom en de latere Merovingische reliekenkapel met een klein landgoed van Pepijn de Korte (715- 768) had gestaan. Het was de plek waar in de Romeinse tijd vermoeide krijgers baadden in borrelend, heet en onaangenaam riekende bronnen en hier hun wonden heelden. In dit voormalige kuuroord van het romeinse leger, dat rond het jaar 100 na Christus tot een grote militaire badplaats, was uitgebouwd, wilde hij zijn paleis bouwen. De stad had een typisch romeins, rechthoekig stratenpatroon. In de kerstnacht van het jaar 800 werd hij hier tot eerste Europese keizer getroond. Ze was niet alleen als kroningkapel voor Karel de Grote zelf, maar ook voor 26 andere Duitse koningen en keizers, van Otto I (in 936) tot Ferdinand I (in 1531). Allen namen ze in de troon van Karel de Grote plaats, die ook tegenwoordig nog in de bovenste omgang van de Dom staat. Gezeten in de marmeren troon ontvingen ze na de kroning voor het Maria- altaar de eerste huldigingen van de grootten van het rijk. Deze troon uit marmer is extra bijzonder aangezien het marmer uit Jeruzalem geimporteerd werd.
    In 768 begon de bouw. Als eerste liet Karel een altaar op 38º precies op de west- oost- as draaien. Hij week ook totaal af van de symetrische structuur van het Romeinse stratenpatroon. Hij hield ook niet, zoals de Romeinen, rekening met de structuur van het terrein, maar bouwde naar voorgegeven maten. De kapel had een goede maat van 144 voet, 12 maal 12 latten (destijds werd in voet en lat gemeten) lang. Twaalf is het heilige getal van de Apokalypse en de maat van de engel. Alle andere maten in de dom zijn ook door 12 te delen.
    Op 28 januari 814 stierf Karel de Grote en werd op dezelfde dag in zijn kapel bijgezet. Hij werd begraven in een kist die al 600 jaar oud was en van een Romeins kerkhof stamde. Na dood van Karel werd hij idool van zijn navolgers. Keizer Otto III gaf in 1000 enkele botten van Karel de Grote als relikwie aan zijn relaties. Freidrich I. Barbarossa liet Karel op 29 december 1165 heilig verklaren en de overige botten in een eikenhouten kist overbrengen. Hieromheen kwam de zogenaamde Karlsschrein, een prachtig versierde grafkist met daarop de zestien voor Aken belangrijke koningen in plaats van de Apostelen. Deze grafkist staat tegenwoordig in het koor van de Dom. Sinds 1200 pelgrimeren uit heel Europa vrome pelgrims naar het graf van Karel de Grote. Sinds 1349 werden bij de Aken- Fahrten de kostbaarste heiligdommen getoond die ten noorden van de Alpen bestaan. Dit zijn de bijbelse heiligdommen, de luiers van Jezus, het kleed dat Maria droeg in de Kerstnacht, het onthoofdingsdoek van de heilige Johannes en de lendedoeken van Jezus. Deze worden alle zeven jaar getoond, de volgende keer is in 2014.
    De bouwer van de kerk, Odo van Metz, probeerde in de maten van de Dom ook de maten van de geheime Openbaringen (21e hoofdstuk) van Johannes, in het bijzonder die van het heilige Jeruzalem, te gebruiken. In het 7e Visioen toont een engel Johannes namelijk het hemelse Jeruzalem, dit fonkelde als een edelsteen, als een kristal en had grote hoge muren met twaalf stadspoorten en boven de poorten twaalf engelen. De stadsmuur had twaalf grondstenen waarop de namen van de twaalf Apostelen te lezen waren. De stad was een vierkant en har lengte, breedte en hoogte waren van gelijke omvang. De stad werd met een gouden maatstok opgemeten en bleek 12000 stadien groot te zijn. De muur had een lengte van 144 ellen. In een wij- inscriptie van de bouwer staat te lezen „ Zijn de levende stenen tot een vredige eenheid verbonden en stemmen ze in ieder deel in aantal en grootte overeen, dan zal het werk van de Heer, die de hal geschapen heeft, stralen“.
    En inderdaad, de bouwmeester van de dom heeft het klaargespeeld de ideale maten van het heilige Jeruzalem in een kerkgebouw te verwezelijken. De plattegrond van de dom is een octogoon (achthoek) met daarin de getallen uit het 7e Visioen van de openbaring. De el werd in de Karolingingische voet verandert (een Karolingische voet is circa 30 centimeter) en in een schema ingebracht waarin de getallen 7, 12 en 144 een grote rol spelen. De Karolingische voet maal twaalf geeft een grondoppervlak van 4 meter.
    In de jaren 70 van de 20e eeuw stelde de fotograaf Herman Weisweiler bovendien ook nog vast dat de dom een geweldig astrologisch monument is. In zijn boek „Das Geheimnis Karls des Großen- Astronomie in Stein: Der Aachener Dom“ legt hij verbindingen tussen het oktogoon in Aken, de Duitse Externsteine en het Britse Stonehenge, die allen op de 51e breedtegraad liggen. Zo is het grondplan en de straal van het Akense oktogoon gelijk aan die van de heidense cultusplek in Stonehenge. Beiden vormen ze een oktogoon. Niet zo vreemd, want zijn beste vrienden waren Ieren en zijn chef- raadgever Alkuin was Angelsaksisch en astronoom. Zij moeten Stonehenge gekend hebben. Ook de maten van de Pyramide van Cheops zijn in de Dom terug te vinden. En daarnaast verschijnen al deze maten gespiegeld in het Lotharkruis in de Domschat.
    Dit alles zou door Karel de Grote geplant zijn om een monument te plaatsen voor de astrologische kennis in zijn tijd. Het was een soort astrologische klok. Zijn dienaren konden bijvoorbeeld het precieze tijdstip van het Paasfeest en daarmee de afloop van de rest van het jaar berekenen. Dit is ook tegenwoordig nog te zien. Op de dag van de Zomerzonnewende treffen de invallende zonnestralen de marmeren keizerstroon. Dit gebeurt bij zonsopgang, als de zon haar meest oostelijke punt bereikt. Op deze dag treffen de stralen ook het midden van de door Friedrich I Barbarossa geschonken kroonluchter. Op de dag van de Winterzonnewende vallen de stralen op het Christussymbool. Helaas bestaan de beide ramen waardoor het licht zou moeten invallen niet meer.
    In 1802 werd de dom op wens van Napoleon moederkerk van een groter bisdom. Dit bisdom wordt weer opgeheven na het vertrek van Napoleon en het toevallen van Aken aan Pruisen.
    In 1930 wordt het tweede Akens bisdom opgericht.
    Origineel in de dom is nu nog de troon van Karel de Grote, 20 antieke zuilen uit Italie, vier bronzen deuren, 8 bronzen hekken (van rond 800). Het gouden altaar (rond 1000), de door Friedrich I Barbarossa geschonken kroonluchter met een doorsnede van 4,20 meter, ontstaan in 1165, welke ook nog eens de maten van het hemelse Jeruzalem toont. En de bonte ramen in het schip uit 1414.
    Albrecht Dürer was in 1525 heel enthousiast over Aken, hij berichtte: „ Da hab ich gesehe alle herrlichen Köstlichkeiten, des gleichen keiner, der bei uns lebt, köstlicher Dinge gesehen hat“.
    Wolfsdeuren.
    De Karolingische Wolfsdeuren van het hoofdportaal van de Dom van Aken zijn iets bijzonders. Deze bronzen deuren herinneren aan Romeinse bronzen deuren en zijn niet alleen de eerste Middeleeuwse deuren, maar ook de eerste die gegoten zijn ten noorden van de Alpen. Ze werden gegoten te Aken. Elke deurvleugel is uit één stuk gegoten, de leeuwenkoppen zijn erop geklonken. De thans verdwenen ringen in de leeuwenkoppen speelden eertijds een rol bij de rechtsspraak. In de rechter leeuwenkop bevindt zich de zogenaamde duivelduim, een stut voor de ring die voortkomt uit de Domsage, waarbij de duivel het geld voor de bouw van de Dom zou hebben gegeven in ruil voor de eerste ziel die het godshuis betrad. Toen de Akenaren vervolgens een wolf de Dom binnenleiden en de Duivel diens ziel reeds had gegrepen sloeg hij woedend de deuren dicht waarbij zijn duim achterbleef (Naar: Olaf en Lisa Op den Kamp, "Eifelnatur". Stephany, 1984), tr. (1) met Himiltrudis. Uit dit huwelijk 2 kinderen., tr. (2) met Desiderate van Lombardije1. Uit dit huwelijk geen kinderen, tr. (4) met Fastrade van Franconie. Uit dit huwelijk 2 dochters., tr. (5) met Luitgardis van Alemanië. Uit dit huwelijk geen kinderen, tr. (6) met Madelgard(Is). Uit dit huwelijk een dochter., tr. (7) met Reginopycrha (Regina) Jansen noemt haar Renina N . Uit dit huwelijk 2 zonen., tr. (8) met Sigrada. Uit dit huwelijk een zoon., relatie (9) met Adelindis. Uit deze relatie een zoon., tr. (10) met Nn . Uit dit huwelijk een dochter., tr. (resp. 29 en ongeveer 14 jaar oud) (3) te Aken op 30 apr 771.
 



Bronnen:
1.Genealogie van Bernd Josef Jansen, BJ Jansen
2.ES NF Band I.1 Tafel 4, S807
3.Afgeschermd, Wikipedia

Karel III Der Franken
 
Karel III (De Dikke) Der Franken, geb. te Neudingen [Dui] Donaueschingen is een stad in de Duitse deelstaat Baden-Württemberg en telt 21.532 inwoners[1].
De ligging aan het Zwarte Woud en de bron van de Donau trekken veel toeristen. In de 18e eeuw werden veel huizen in barokstijl gebouwd en na een stadsbrand in 1908 kwamen er jugendstil-huizen in 839, ovl. (ongeveer 49 jaar oud) op zondag 13 jan 888.



Aantekeningen bij Karel III Der Franken.
Koning der Zwaben, Koning der Franken en Rooms Duits Keizer, bijgenaamd 'De Dikke'.
Karel de Dikke (?, 839 - Neudingen, 13 januari 888) was een zoon van Lodewijk de Duitser en van Emma van Oost-Francië. Hij had vier zussen en twee broers Karloman en Lodewijk de Jonge.
Na de dood van zijn vader in 876 werd het rijk onder de drie broers verdeeld. Karel werd koning van Zwaben.
In 880 stierf zijn broer Karloman van Beieren waarbij hij alleen een volwassen bastaardzoon, Arnulf geheten, achterliet. Karel werd hertog van Beieren en koning van Italië.
Op 12 februari 881 werd hij door paus Johannes VIII tot keizer gezalfd van het Heilige Roomse Rijk.
Zijn broer Lodewijk III de Jonge overleed in 882, en liet alleen een dochter na. Zo werd Karel III koning van heel Oost-Francië.
In 884 stierf de 16-jarige Westfrankische koning Carloman. Op verzoek van de edelen werd keizer Karel de Dikke ook koning van Frankrijk (West-Francië), daar als Karel II. Het Karolingische Rijk was weer even herenigd.
Ziekte, gebrek aan leiderschap en politiek inzicht brachten Karel III al snel in discrediet. Hij slaagde er niet in de Noormannen buiten zijn rijksgrenzen te houden en werd afgezet. In Oost-Francië werd Arnulf van Karinthië tot koning verheven. In West-Francië was de wettige opvolger Karel de Eenvoudige te jong en te zwak en zo werd graaf Odo van Parijs, een niet-Karolinger, tot koning gezalfd.
Op 13 januari 888, kort na zijn afzetting, overleed Karel III te Neudingen vlakbij Fürstenberg aan de Donau. Hij werd begraven in de abdij van Reichenau. Zijn huwelijk met Richardis van Zwaben (dochter van een Elzasser graaf) was kinderloos gebleven, zodat hij geen wettige erfgenaam naliet, alleen een bastaardzoon Bernard (geboren uit zijn relatie met een onbekende vrouw). Deze overleed echter al in zijn tienerjaren en kon de dynastie dus ook niet voortzetten.
•.
Koning van Oost-Francië.
Periode 876-882 alleen in Zwaben.
882-888.
Voorganger: Lodewijk III.
Opvolger: Arnulf van Karinthië.
•.
Keizer.
Periode 881-887.
Voorganger: Karel de Kale.
Opvolger: Arnulf van Karinthië.
•.
Koning van Frankrijk.
Periode 884-887.
Voorganger: Karloman II.
Opvolger: Odo I.
•.
Koning van Italië.
Periode 880-888.
Voorganger: Karloman.
Opvolger: Berengar.
•.
Hertog van Beieren.
Periode 880-882.
Voorganger: Lodewijk III.
Opvolger: Arnulf van Karinthië.
Vader: Lodewijk de Duitser.
Moeder: Emma.

  • Vader:
    Lodewijk II (Lodewijk De Duitser) Der Franken, zn. van Lodewijk I de Vrome (van Frankrijk) en Irmingard van Haspengouw, geb. in 806, ovl. (ongeveer 70 jaar oud) op zondag 28 aug 876, tr. (resp. ongeveer 21 en ongeveer 17 jaar oud) in 827.
 

tr. (resp. ongeveer 23 en ongeveer 22 jaar oud) in 862
met

Richardis Ahalofinger, geb. in 840, ovl. (ongeveer 50 jaar oud) in 890.


Bronnen:
1.ES NF Band I.1 Tafel 5, S815

Dossier:


Karel van Provence
Karel van Provence1 Ook: Karel de Jonge, geb. in 8451,1,1, ovl. (ongeveer 18 jaar oud) te Lyon [Fra] in 8631,1.


Aantekeningen bij Karel van Provence Ook: Karel de Jonge..
Karel van Provence, bijgenaamd de Jonge (845 - klooster St-Pierre-les-Nonnains (tegenwoordig Lyon) 24 januari 863) was koning van de Provence, toen het koninkrijk Bourgondië genoemd..
Hij was de jongste zoon van keizer Lotharius I. Na diens dood in 855 werd Lotharius Middenrijk onder zijn zoons verdeeld, Karel kreeg hierbij de Provence, grote delen van Bourgondië en Arles (Verdrag van Prüm)..
In 860 versloeg hij zijn oom Karel de Kale, die het op zijn bezittingen voorzien had..
Nadat Karel in 863 kinderloos overleed, werden zijn bezittingen tussen zijn broers Lodewijk en Lotharius verdeeld, waarbij Lodewijk het grootste gedeelte kreeg.

  • Vader:
    Lotharius I Der Franken1, zn. van Lodewijk I de Vrome (van Frankrijk) en Irmingard van Haspengouw, geb. te Aquitanie in 7951,1, RK, 1, koning te Beieren [Deu] in 815, mede keizer in 817, keizer te Lotharingen [Dui] in 843, keizer te Italië in 843, hij legt de kroon neer en treedt toe in het kllooster als monnik te Prüm [Fra] in 985, ovl. (ongeveer 60 jaar oud) te Prum op zaterdag 29 sep 8551 Elders wordt 2 maart 855 gevonden1, begr. te Prum Kloosterkerk aldaar, tr. (resp. ongeveer 26 en ongeveer 21 jaar oud) te Thionville op dinsdag 15 nov 821, kerk.huw. (RK).
 



Bronnen:
1.Afgeschermd, Wikipedia

Karel II de Kale
 
Karel II de Kale1,2 (van West-Francië), geb. te Frankfort a.d. Main [Deu]1 (te Frankfurt Am Main [Germany]) op vrijdag 13 jun 8231,2,1,2,1,2, ovl. (54 jaar oud) te Avrieux [Fra]1,2 Brides-Les-Bains op 6 okt 8771,2,1,2, begr. te Parijs Klooster Nantua en later te Parijs in de St. Denis1,2,1,2.



Aantekeningen bij Karel II de Kale (van West-Francië).
Karel de Kale (Frans: Charles le Chauve) (Frankfurt am Main, 13 juni 823 - Avrieux (Savoye), 6 oktober 877) was koning van West-Francië, het west elijk deel van het Frankische rijk.
*.
Karel de Kale werd geboren in Frankfurt aan de Main als jongste zoon van keizer Lodewijk de Vrome, de enige uit diens tweede huwelijk, met Judith van Beieren. Bij het Verdrag van Verdun (14 februari 843) erfde hij het w estelijke gedeelte van het door zijn grootvader Karel de Grote opgebouw de Frankische rijk. Karels gebied lag ten westen van de rivieren Scheld e, Maas, Saône en Rhône. Het werd omschreven als West-Francië of West-Fra nkenland. Daarmee wordt hij beschouwd als de eerste koning van Frankrij k, hoewel Hugo Capet daarvoor een gebruikelijker en ook juister keuze z ou zijn, omdat er in Karels tijd nog niet echt sprake is van een Franse of Duitse nationale identiteit die de politiek bepaalt.
Karels erfenis had hij niet zonder slag of stoot gekregen. Zijn halfbroe rs Lodewijk de Duitser en Lotharius I dienden na de dood van Lodewijk de Vrome in 840 te worden bestreden. In 842 sloot hij met Lodewijk de Duits er de Eed van Straatsburg tegen Lotharius.
In 860 probeerde Karel tevergeefs de bezittingen van Lotharius' zoon Kar el van Provence te veroveren, maar werd verslagen. Karel verwierf na de d ood van Lotharius' opvolger, Lotharius II van Lotharingen, in 870 (Verdr ag van Meerssen) ook nog een deel van diens Middenrijk.
Op 25 december 875 werd hij door paus Johannes VIII tot Rooms keizer gekr oond en zou dat tot zijn dood in 877 blijven,.
Karel de Kale huwde in 843 met Ermentrudis van Orléans en in 870 met Rich ildis, dochter van Bivinus van Metz, beiden uit Frankische huizen. Twee v an zijn kinderen uit het eerste huwelijk overleefden hem: Lodewijk de Sta melaar, die hem opvolgde, en Judith van West-Francië.
Judith werd rond Kerstmis 861 te Senlis geschaakt door de eerste graaf v an Vlaanderen, Boudewijn I met de IJzeren Arm. Vermoedelijk vluchtten ze naar het Kasteel van Rumbeke, later via Lotharingen zelfs naar Rome. Hij huwde haar een jaar later te Auxerre, na tussenkomst van de toenmalige pa us, en legde daarmee de grondslag van het Graafschap Vlaanderen.
In 864 vaardigde Karel het Edict van Pîtres uit.
(Bron: Wikipedia).

  • Vader:
    Lodewijk I de Vrome1,2 (van Frankrijk), zn. van Karel de Grote en Hildegard (Houdiard) in de Vinzgouw, geb. te Chasseneuil2 op zondag 16 apr 7782,1,2,1,2, koning der Franken, ovl. (62 jaar oud) te Ingelheim1,2 op 20 jun 8401,2,1,2, begr. te Metz1,2,1,2, relatie (1) met NN Nn. Uit deze relatie 2 kinderen, tr. (2) met Irmingard Ook: Ermengarde van Haspengouw. Uit dit huwelijk 6 kinderen, tr. (resp. 40 en ongeveer 24 jaar oud) (3) te Aken op dinsdag 1 feb 819.
 

tr. (resp. 19 en 12 jaar oud) (1) op woensdag 13 dec 842
met

Irmentrudis Ook: Ermentrud, Ermentrudis van Orleans, dr. van Odo van Orleans en Ingeltrud van Frézensac, geb. op dinsdag 28 sep 830, ovl. (39 jaar oud) te St. Diens Parijs op 6 okt 869, begr. te Parijs St. Denis.

Uit dit huwelijk 9 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Judith*844  †870  25
Koning Lodewijk II*846 Compiègne [Fra] †879 Comgiegne 32
Karel*847  †866  19
Karloman*848  †867  19
Lotharius*849  †865  16
Ermentrud(is)*850  †877  27
Rotrud*851  †889  38
Hildegard*853     
Gisela*855     

tr. (resp. 46 en 19 jaar oud) (2) te Aken op zondag 22 jan 870
met

Richildis van Metz, dr. van Bivinus van Metz en Ricardis van Arles, geb. op zaterdag 1 aug 850, bijzit van Karel de Kale, voordat zij zijn echtgenote wordt, ovl. (59 jaar oud) op woensdag 2 jun 910.


Aantekeningen bij Richildis van Metz.
Richildis van Metz, of van Provence, of van de Ardennen, (1 augustus 850 - 2 juni 910) was een dochter van Bivinus van Metz en van Richardis, dochter van graaf Boso van Arles. Zij werd in 869 de tweede echtgenote van Karel de Kale, nadat zij al jaren zijn bijzit was, en schonk hem volgende kinderen:.
- Rothildis (871-959), in 890 gehuwd met Hugo van Bourges en met Roger van - Maine,.
- Drogo.
- Pepijn.
- Karel.
Zij regeerde diverse malen het land, tijdens de afwezigheden van Karel de Kale in zijn campagnes tegen de Saracenen. Na de dood van Karel de Kale wou zij haar broer Bosso op de troon krijgen, omdat haar stiefzoon Lodewijk de Stamelaar kort na zijn vader was overleden en zijn nageslacht nog te jong was. Richildis wordt echter beschuldigd van incest met haar broer en de plaatselijke heren weigeren zich te onderwerpen aan zijn autoriteit. Zij slaagt er wel in haar broer tot koning van Provence te maken. Bij de dood van Lodewijk de Stamelaar in 879 was zij terug aan de macht gekomen tijdens het bestuur van de jonge Lodewijk II en Karloman en nogmaals na hun dood in 882 en 884. Inmiddels werd het land onder de voet gelopen door de Noormannen en werd zij verplicht zich terug te trekken in Provence bij haar broer.

Uit dit huwelijk 5 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Rothilde*870  †928  58
Drogo     
Pipijn     
Nn     
Karel     



Bronnen:
1.Genealogie van Bernd Josef Jansen, BJ Jansen
2.Afgeschermd, Wikipedia
3.ES NF Band I.1 Tafel 6 en ES NF Band II Tafel 1, S816

Dossier:


Karel III de Eenvoudige
Karel III de Eenvoudige.

  • Vader:
    Lodewijk II van West-Francië1,2 (de Stamelaar) Ook: Lodewijk II van Westfranken; Lodewijk de Stotteraar, zn. van Karel II de Kale (van West-Francië) en Irmentrudis van Orleans, geb. te Compiègne [Fra]1,2 op zaterdag 1 nov 8461,2,1,2,1,2, koning te Neustri [Fra] in 856 (Maine), graaf te Meaux [Fra] van 862 tot 877, koning van Aquitaniè in 867, koning van de Westfranken van 877 tot 879, ovl. (32 jaar oud) te Comgiegne1,2 op 10 apr 8791,2,1,2, begr. te Comgiegne2,2, tr. (1) met Adelheid van Parijs. Uit dit huwelijk 2 dochters, tr. (2) met Ansgard van Bourgondië. Uit dit huwelijk een zoon, tr. (4) met Ansgard van Bourgondië. Uit dit huwelijk 3 kinderen, tr. (resp. ongeveer 28 en ongeveer 18 jaar oud) (3) in 875.
 

tr.
met

Hedwich van Wessex, dr. van Eduard de Oudere en Nn, tr. (2) met Herbert III van Vermandois. Uit dit huwelijk geen kinderen.


Bronnen:
1.Genealogie van Bernd Josef Jansen, BJ Jansen
2.Afgeschermd, Wikipedia


Karl Joseph Peter Hermann von Stein-Lausnitz
Karl Joseph Peter Hermann von Stein-Lausnitz.

relatie
met

Henriëtte Christina Pauline von Günderrode.

Uit deze relatie een dochter:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
Anna Justiniana Caroline Auguste Natalie*1835 Darmstad, Dld. †1916 Apeldoorn, Gelderland 80

')}